લગભગ સાડા સાત વર્ષ પહેલા સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી જન ધન યોજના(Jan Dhan scheme) હેઠળ ખોલવામાં આવેલા બેંક ખાતાઓમાં જમા રકમ 1.5 લાખ કરોડ રૂપિયાને વટાવી ગઈ છે. નાણા મંત્રાલય અનુસાર 44.23 કરોડથી વધુ પ્રધાનમંત્રી જનધન યોજના (PMJDY) ખાતાઓમાં કુલ બેલેન્સ ડિસેમ્બર 2021 ના અંતે રૂ. 1,50,939.36 કરોડ નોંધાયું છે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 15 ઓગસ્ટ, 2014 ના રોજ સ્વતંત્રતા દિવસના અવસર પર તેમના સંબોધનમાં PMJDY યોજનાની જાહેરાત કરી હતી. તે નાણાકીય પ્રોત્સાહન આપવા માટે 28 ઓગસ્ટ 2014 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી.
નાણા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, કુલ 44.23 કરોડ ખાતાઓમાંથી, 34.9 કરોડ જાહેર ક્ષેત્રની બેંકોમાં, 8.05 કરોડ પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેંકોમાં અને બાકીના 1.28 કરોડ ખાનગી ક્ષેત્રની બેંકોમાં હતા. ઉપરાંત 31.28 કરોડ PMJDY લાભાર્થીઓને RuPay ડેબિટ કાર્ડ જારી કરવામાં આવ્યા હતા. RuPay કાર્ડની સંખ્યા અને તેનો ઉપયોગ સમય સાથે વધ્યો છે.
આંકડા મુજબ, 29.54 કરોડ લોકો પાસે ગ્રામીણ અને અર્ધ-શહેરી બેંક શાખાઓમાં નાણાં છે. 29 ડિસેમ્બર, 2021 સુધીમાં લગભગ 24.61 કરોડ મહિલા ખાતાધારકો હતા. યોજનાના પ્રથમ વર્ષ દરમિયાન 17.90 કરોડ PMJDY ખાતા ખોલવામાં આવ્યા હતા.
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)ની માર્ગદર્શિકા મુજબ, જનધન ખાતા સહિત બેઝિક સેવિંગ્સ બેંક ડિપોઝીટ (BSBD) ખાતાઓમાં લઘુત્તમ બેલેન્સ જાળવવાની જરૂર નથી.
ખાતા ધારક દ્વારા કરવામાં આવેલા વ્યવહારોના આધારે જનધન ખાતામાં બેલેન્સ દરરોજ બદલાઈ શકે છે. ખાતામાં બેલેન્સ શૂન્ય રાખવામાં આવી શકે છે.
8 ડિસેમ્બર, 2021 સુધીમાં ઝીરો બેલેન્સ ખાતાઓની કુલ સંખ્યા 3.65 કરોડ હતી, જે કુલ જનધન ખાતાના લગભગ 8.3 ટકા હતી. સરકારે ગયા મહિને સંસદને જાણ કરી હતી. સરકારની મુખ્ય યોજનાના ઉદ્દેશ્યોમાં નાણાકીય ઉત્પાદનો અને સેવાઓને પોસાય તેવા ભાવે સુનિશ્ચિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
શિષ્યવૃત્તિ, સબસિડી, પેન્શન અને કોવિડ રિલીફ ફંડ જેવા લાભો ડાયરેક્ટ બેનિફિટ ટ્રાન્સફર (DBT) દ્વારા જનધન ખાતા સહિત બેંક ખાતામાં જમા થાય છે.
જનધન ખાતા ધારકોને રૂ. 2 લાખનો મફત અકસ્માત વીમો મળે છે. ખાતું ખોલ્યાના 6 મહિના પછી ઓવરડ્રાફ્ટ સુવિધા ઉપલબ્ધ છે. ખાતાધારકોને ફ્રી મોબાઈલ બેંકિંગ અને ડિપોઝીટ પર વ્યાજ મળે છે.
જનધન ખાતું ખોલાવવા માટે તમારે કોઈ ફી અથવા ચાર્જ ચૂકવવાની જરૂર નથી. આ વીમા અને પેન્શન ઉત્પાદનો ખરીદવાનું સરળ બનાવે છે.
જનધન ખાતા ધારકોને રૂપિયા ડેબિટ કાર્ડ આપવામાં આવે છે. ડેબિટ કાર્ડ સાથે જીવન વીમો અને ‘પરચેઝ પ્રોટેક્શન બેનિફિટ્સ’ એટલે કે જો કાર્ડ ચોરાઈ જાય અથવા વ્યવહારમાં કોઈ છેતરપિંડી થઈ હોય તો સરકાર દ્વારા તેની ખાતરી આપવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો : Gold: ગોલ્ડ બોન્ડ છે તમારા માટે નફાકારક સોદો, આ 6 કારણોસર કરી શકો છો રોકાણ
આ પણ વાંચો : LIC IPO : દેશના સૌથી મોટા IPO ની સફળતા માટે સરકાર FDI પોલિસીમાં ફેરફાર કરશે, જાણો વિગતવાર