સરકારને પણ ખબર ન હતી કે રિઝર્વ બેંક રેપો રેટ વધારશે, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણનો ચોંકાવનારો ખુલાસો

રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ (Reserve Bank of India) તાજેતરમાં મોનેટરી પોલિસી કમિટીની ઈમરજન્સી બેઠક બોલાવી હતી અને રેપો રેટમાં 40 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. RBI દ્વારા લેવામાં આવેલા નિર્ણય પર સરકારનું નિવેદન પણ આવ્યું છે. એક કાર્યક્રમમાં બોલતા નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે (Nirmala Sitharaman) કહ્યું કે સરકાર અને હું રિઝર્વ બેંકના નિર્ણયથી આશ્ચર્યચકિત નથી. એપ્રિલમાં મોનેટરી પોલિસીની બેઠકમાં ગવર્નર દાસે વ્યાજ દરમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો ન હતો. MPCની આગામી બેઠક જૂનમાં યોજાવાની છે. જોકે, મધ્યસ્થ બેંકે આ નિર્ણય અધવચ્ચે જ લીધો હતો.

ઈકોનોમિક ટાઈમ્સ દ્વારા આયોજિત ઈવેન્ટમાં બોલતા નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે રેપો રેટ વધવાને કારણે લોન લેવી મોંઘી થઈ જશે. જો કે, આ સરકારની ખર્ચ યોજનાઓને કોઈપણ રીતે અસર કરશે નહીં. સીતારમણે કહ્યું કે વિશ્વભરની કેન્દ્રીય બેંકો વ્યાજ દરમાં વધારો કરી રહી છે. આ સંદર્ભે રિઝર્વ બેંકે પણ વ્યાજ દરમાં વધારો કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.

રેપો રેટ વધીને 4.4% થયો

4 મેના રોજ રિઝર્વ બેંકની નાણાકીય નીતિ સમિતિની ઈમરજન્સી બેઠક યોજાઈ હતી. આ બેઠક બાદ રેપો રેટ 4 ટકાથી વધારીને 4.4 ટકા કરવામાં આવ્યો હતો. આ સિવાય કેશ રિઝર્વ રેશિયો 4 ટકાથી વધારીને 4.5 ટકા કરવામાં આવ્યો હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે તેની મદદથી રિઝર્વ બેંક 87 હજાર કરોડની લિક્વિડિટી ઘટાડશે, જેનાથી રૂપિયો મજબૂત થશે. તે ડોલર સામે સર્વકાલીન ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયો છે. ઓગસ્ટ 2018 પછી પહેલીવાર રેપો રેટમાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે.

એપ્રિલમાં ફુગાવો 7.7 ટકા રહેવાની ધારણા

મોંઘવારી આસમાનને આંબી રહી છે. છેલ્લા ત્રણ મહિનાથી મોંઘવારી દર સતત 6 ટકાની ઉપલી સીમાને વટાવી રહ્યો છે. માર્ચમાં ફુગાવો 6.9 ટકા પર પહોંચ્યો હતો, જે 17 મહિનાની સર્વોચ્ચ સપાટી છે. એપ્રિલ મહિના માટે છૂટક ફુગાવાનો દર 7.7 ટકા રહેવાનો અંદાજ છે. સીતારમણે કહ્યું કે રેપો રેટમાં વધારો નિશ્ચિત હતો, પરંતુ બે MPCની બેઠકની વચ્ચે અચાનક આ નિર્ણય લેવો એ સરકાર માટે આશ્ચર્યજનક છે. રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસના નિવેદનનો ઉલ્લેખ કરતા તેમણે કહ્યું કે એપ્રિલમાં એમપીસીની બેઠક બાદ ગવર્નર દાસે કહ્યું હતું કે મોંઘવારી ચિંતાનો વિષય છે. આરબીઆઈનું ધ્યાન હવે વૃદ્ધિને બદલે મોંઘવારી પર છે.

વિશ્વભરની સેન્ટ્રલ બેંકો વ્યાજદરમાં વધારો કરી રહી છે

સીતારમણે કહ્યું કે રિઝર્વ બેંક સિવાય અમેરિકન ફેડરલ રિઝર્વે પણ તે દિવસે વ્યાજ દરમાં 50 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો કર્યો હતો. આ સિવાય બેંક ઓફ ઓસ્ટ્રેલિયા અને બેંક ઓફ ઈંગ્લેન્ડે પણ વ્યાજ દરમાં વધારો કર્યો છે. આ રીતે, વિશ્વભરની બેંક હવે સુમેળમાં કામ કરે છે. અર્થતંત્ર હાલમાં ઘટતો વિકાસ દર અને વધતી જતી મોંઘવારી બંને સમસ્યાનો સામનો કરી રહ્યું છે.