GST ઘટાડાના 10 દિવસ પછી, સરકારને મળી 3,981 ફરિયાદો, દૂધ, લેપટોપ અને રેફ્રિજરેટર જેવી વસ્તુઓ પર હોબાળો
22 સપ્ટેમ્બરથી નવા GST દરો અમલમાં આવ્યા પછીના પ્રથમ 10 દિવસમાં, રાષ્ટ્રીય ગ્રાહક હેલ્પલાઇનને 3,981 ફરિયાદો અને પ્રશ્નો મળ્યા છે. ત્યારે આ ફરીયાદ કઈ વસ્તુને લઈને કરવામાં આવી છે ચાલો જાણીએ
22 સપ્ટેમ્બરથી નવા GST દરો અમલમાં આવ્યા પછીના પ્રથમ 10 દિવસમાં, રાષ્ટ્રીય ગ્રાહક હેલ્પલાઇનને 3,981 ફરિયાદો અને પ્રશ્નો મળ્યા. ગ્રાહક બાબતોના મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે આ ફરિયાદોમાંથી 69% ફરિયાદો ગ્રાહકોની વધતી અપેક્ષાઓ અને GST સુધારાને લગતી મૂંઝવણને કારણે હતી. બાકીની 31% ફરિયાદો પ્રશ્નો હતા.
દૂધના ભાવ ટોચની ફરિયાદો
સૌથી વધુ વારંવાર ગ્રાહકોની ફરિયાદ દૂધના ભાવ અંગે હતી. ઘણા લોકોએ જણાવ્યું હતું કે GST સુધારા પછી પણ ડેરીઓએ દૂધના ભાવ ઘટાડ્યા નથી. મંત્રાલયે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે તાજા દૂધને પહેલાથી જ GSTમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે, અને સુધારા પછી ફક્ત અલ્ટ્રા-હાઈ-ટેમ્પરેચર (UHT) દૂધને મુક્તિ આપવામાં આવી છે. તેથી, દૂધના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર થવો જોઈએ નહીં. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે આ મૂંઝવણને દૂર કરવા માટે, GST મુક્તિ વિશે વધુ સારી માહિતીની જરૂર છે.
ઇલેક્ટ્રોનિક માલ પર પણ મૂંઝવણ
લેપટોપ, રેફ્રિજરેટર અને વોશિંગ મશીન જેવા ઇલેક્ટ્રોનિક સામાનના ખરીદદારોએ ફરિયાદ કરી હતી કે ઈ-કોમર્સ સાઇટ્સ પર તેમની પાસેથી જૂના GST દર વસૂલવામાં આવી રહ્યા છે. સેન્ટ્રલ કન્ઝ્યુમર પ્રોટેક્શન ઓથોરિટી (CCPA) એ જણાવ્યું હતું કે આમાંના મોટા ભાગના માલ પર પહેલાથી જ 18% GST હતો. ટેલિવિઝન, મોનિટર, ડીશવોશર અને એર-કન્ડિશનર જેવા ફક્ત થોડા ઉત્પાદનો પર 28% થી ઘટાડીને 18% કરવામાં આવ્યા છે.
GST 2.0: નવી બે-દર સિસ્ટમ
ગયા મહિને, સરકારે GST સિસ્ટમને સરળ બનાવી, મોટાભાગના ઉત્પાદનો અને સેવાઓ પર બે દર – 5% અને 18% – લાગુ કર્યા. 12% અને 28% દર નાબૂદ કરવામાં આવ્યા. આ સુધારાથી ઓટોમોબાઇલ્સ, કાપડ, એર-કન્ડિશનર, પેકેજ્ડ ફૂડ, આરોગ્ય અને જીવન વીમા સહિત 400 થી વધુ ઉત્પાદનો અને સેવાઓ પરના કરમાં ઘટાડો થયો. આ પગલાથી ગ્રાહક ખર્ચ વધારવા માટે ₹2 લાખ કરોડની રાહત મળવાની અપેક્ષા છે.
LPG અને પેટ્રોલ વિશે ગેરમાન્યતાઓ
ઘણા ગ્રાહકોને LPGના ભાવમાં ઘટાડો થવાની અપેક્ષા હતી, પરંતુ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે ઘરેલુ LPG પર પહેલાથી જ 5% GST લાગે છે, અને તેમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. દરમિયાન, પેટ્રોલ GST ને આધીન નથી, તેથી તેની કિંમતો અંગેની ફરિયાદો ગેરસમજનું પરિણામ છે.
ફરિયાદો માટે અનેક માર્ગો
મંત્રાલયે ગ્રાહકોને તેમની ફરિયાદો નોંધાવવા માટે ઘણા વિકલ્પો પૂરા પાડ્યા છે, જેમાં રાષ્ટ્રીય ગ્રાહક હેલ્પલાઇન, ટોલ-ફ્રી નંબર, એક એપ અને 17 ભાષાઓમાં WhatsAppનો સમાવેશ થાય છે. 1,992 ફરિયાદો સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇન્ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ એન્ડ કસ્ટમ્સ (CBIC) ને મોકલવામાં આવી છે, જ્યારે 761 ફરિયાદો તાત્કાલિક નિરાકરણ માટે કંપનીઓને મોકલવામાં આવી છે.
ગ્રાહક અપેક્ષાઓ અને ભવિષ્ય
ફરિયાદોની વધતી સંખ્યા દર્શાવે છે કે ગ્રાહકોને GST સુધારાઓથી ઊંચી અપેક્ષાઓ છે. ખાસ કરીને જ્યારે ખોરાક, ઇંધણ અને ઘરગથ્થુ વસ્તુઓ પર ખર્ચ કરવાની વાત આવે છે, ત્યારે લોકો નાના કર ફેરફારો પર પણ ઝડપથી પ્રતિક્રિયા આપે છે. મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે CCPA હવે લોકોને સમજાવવા માટે વધુ પ્રયાસો કરશે કે કયા માલ પર GST દર બદલાયા છે અને કયા પર નહીં.
