Union Budget 2023 Updates : ‘બજેટ મજબૂત પાયો બનાવશે, દરેક વર્ગના સપના સાકાર થશે’ PM મોદી

રાહુલ ગાંધીએ આ બજેટને મિત્ર કાલ બજેટ ગણાવતા કહ્યુ કે આ બજેટમાં નોકરીઓના સૃજન માટેનું કોઈ વિઝન નથી. મોંઘવારી પર લગામ કસવાની કોઈ યોજના નથી. અસમાનતા રોકવાનો સરકારનો કોઈ ઈરાદો નથી. 1% સૌથી ધનિક પોતાની 40% સંપત્તિ, 50% સૌથી ગરીબ 64% GST ચૂકવે છે, 42% યુવાનો બેરોજગાર છે- છતાં, PM ધ્યાન આપતા નથી! આ બજેટ સાબિત કરે છે કે સરકાર પાસે ભારતના ભવિષ્યના નિર્માણ માટે કોઈ રોડમેપ નથી.

બિહારના નાયબ મુખ્યમંત્રી તેજસ્વી યાદવે કહ્યુ આ બજેટ દીવા તળે અંધારા સમાન છે. તેમણે કહ્યુ કે બજેટમાં બિહારના લોકો માટે કંઈ નથી. આરજેડી નેતાએ કહ્યુ કે કેન્દ્રમાં બિહારના તમામ સાંસદોએ શરમથી ડૂબી જવુ જોઈએ કારણ કે ખેડૂતો અને રેલવે માટે બજેટમાં કંઈ નથી.

પંજાબના મુખ્યમંત્રી ભગવંત માને જણાવ્યુ કે નવી ફસલ પર કોઈ MSP આપવામાં નથી આવી. પરાળ સળગાવવાની સમસ્યા માટે 1500 રૂપિયા પ્રતિ એકર કેન્દ્ર પાસેથી માગવામાં આવ્યા હતા. આ ઉપરાંત અમૃતસર, ભટીંડા અને દિલ્હીથી વંદે ભારત ટ્રેન ચલાવવા માટે પણ કહેવામાં આવ્યુ છે.

બજેટમાં નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યુ કે પાન કાર્ડ હવે રાષ્ટ્રીય ઓળખ તરીકે ચાલશે, બજેટમાં ઈલેક્ટ્રીક વાહનો, ઓટો મોબાઈલ, રમકડા, દેશી મોબાઈલ સસ્તા થશે. જ્યારે ચીમની, કેટલાક મોબાઈલ ફોન અને કેમેરાના લેન્સ, સિગારેટ, સોના-ચાંદી, પ્લેટિનમ મોંઘા થશે.

વર્ષ 2023-2024 ના સામાન્ય બજેટમાં ‘શ્રી અન્ન’ના ઉત્પાદક ખેડૂતો માટેની પ્રોત્સાહક વ્યવસ્થાઓથી નાના ખેડૂતોને મોટો લાભ થશે. રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રતએ બજેટ વિશે પ્રતિક્રિયા આપતાં કહ્યું હતું કે, ગુજરાતના ડાંગ જિલ્લા ઉપરાંત આદિવાસી વિસ્તારોમાં નાના ખેડૂતો જાડા ધાન(મિલેટ્સ)-‘શ્રી અન્ન’ની ખેતી કરે છે. અંદાજપત્રની જોગવાઈઓથી મિલેટ્સની ખેતી કરતા ગુજરાતના ખેડૂતોને પ્રોત્સાહન મળશે. નાના ખેડૂતો પ્રાકૃતિક ખેતી પદ્ધતિ અપનાવવા ઉત્સાહિત થશે. એટલું જ નહીં, ‘શ્રી અન્ન’ અને પ્રાકૃતિક કૃષિથી લોકોનું સ્વાસ્થ્ય પણ સુધરશે

પંજાબના મુખ્યમંત્રી ભગવંત માને કહ્યું, પહેલા પંજાબ પ્રજાસત્તાક દિવસથી ગાયબ હતું, હવે પંજાબ બજેટમાંથી ગાયબ છે. એક સરહદી રાજ્ય તરીકે અમે BSF ના અપગ્રેડેશન, આધુનિકીકરણ, એન્ટી ડ્રોન સિસ્ટમ માટે 1000 કરોડ રૂપિયાની માંગણી કરી હતી, પરંતુ બજેટમાં કંઈ કહેવામાં આવ્યું નથી.

મુખ્યમંત્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલે બજેટને આવકારતા કહ્યુ કે તમામ વર્ગ માટે ફાયદાકારક છે. દેશના ખેડૂત, ગરીબ, વંચિત, પીડિતોને ધ્યાનમાં રાખી તૈયાર કરાયેલુ અમૃત બજેટ છે.

નાણાંમંત્રી નિર્મલા સીતારમણે પ્રેસ બ્રિફિંગમાં જણાવ્યુ કે આ બજેટમાં ચાર વસ્તુઓ પર ભાર મુકવામાં આવ્યો છે. જેમા મહિલાઓને સશક્ત બનાવવા, પર્યટન માટે કાર્ય યોજના, વિશ્વકર્મા (કારીગરો) માટે પહેલ અને હરિત વિકાસને બજેટમાં કેન્દ્રમાં રાખવામાં આવ્યો છે.

કેન્દ્રીય મંત્રી આર ચંદ્રશેખરે કહ્યું કે નાણામંત્રી દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલ બજેટ અમૃત કાલનું બજેટ છે. તેમણે કહ્યું કે બજેટમાં રૂ. 45 લાખ કરોડનો ખર્ચ છે જેમાંથી રૂ. 13.3 લાખ કરોડનું ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર રોકાણ કરવામાં આવી રહ્યું છે, જે દર્શાવે છે કે ભારત આધુનિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર તરીકે વિકસિત થવા જઇ રહ્યું છે.

હરિયાણાના ગૃહમંત્રી અનિલ વીજે મોદી સરકારના આ બજેટની પ્રશંસા કરતા જણાવ્યુ કે આ શ્રેષ્ઠ બજેટ છે. તેમણે જણાવ્યુ કે ટેક્સમાં જે રાહત આપવામાં આવી છે તેનો ઘણો ફાયદો થશે.

કોંગ્રેસ મહાસચિવ કેસી વેણુગોપાલે કહ્યુ કે આ બજેટ દેશની ખરી ભાવનાને સંબોધિત નથી કરી રહ્યુ. જે મોંઘવારી અને બેરોજગારી છે. આ બજેટમાં માત્ર ફેન્સી ઘોષણાઓ કરવામાં આવી છે. જે પહેલા પણ કરવામાં આવી હતી. પરંતુ તેની અમલવારી માટે શું. પીએમ કિસાન યોજનાથી માત્ર વીમા કંપનીને ફાયદો થયો છે ખેડૂતોને નહીં.

ઉતરાખંડના મુખ્યમંત્રી પુષ્કરસિંહ ધામીએ જણાવ્યુ કે આ ગરીબોલક્ષી બજેટ છે. નવા ભારતનો સંકલ્પ આ બજેટમાં જોવા મળે છે. ભારતની અર્થવ્યવસ્થા આજે 5માં નંબરની અર્થવ્યવસ્થા છે. આ બજેટમાં મધ્યમવર્ગ, જનજાતિય વર્ગ, રોજગાર સૃજન સહિતની ચિંતા કરવામાં આવી છે. આ બજેટ ભારતના ગરીબ લોકોને સમર્પિત છે. આ સૌનો સાથ, સૌનો પ્રયાસ, સૌનો વિશ્વાસ અને સૌને સાથે લઈને ચાલનારુ બજેટ છે.

મધ્યપ્રદેશના સીએમ શિવરાજસિંહ ચૌહાણે જણાવ્યુ કે આ બજેટ પીએમ મોદીના સંકલ્પ અને આત્મનિર્ભર ભારતના નિર્માણને પુરુ કરનારુ બજેટ છે. તેમણે જણાવ્યુ કે આ બજેટથી સમાજના દરેક વર્ગને ફાયદો થશે.

બજેટને લઈને કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ સરકાર પર પ્રહાર કર્યો છે. તેમણે જણાવ્યુ કે આ બજેટ આગામી સમયમાં જે રાજ્યોમાં વિધાનસભા ચૂંટણી થવાની છે તેને ધ્યાનમાં રાખીને રજૂ કરવામાં આવ્યુ છે. બજેટમાં ગરીબ કલ્યાણ લોકો માટે અને મોંઘવારીને નિયંત્રણ કરવા માટે કંઈપણ નથી.

નાણાંમંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બજેટ દરમિયાન તેમના ભાષણમાં જણાવ્યુ કે કસ્ટમ ડ્યુટી, સેસ, સરચાર્જ દરમાં પરિવર્તન કરવામાં આવ્યુ છે. રમકડા પર લાગતો ટેક્સ ઘટાડીને 13 ટકા કરવામાં આવ્યો છે. રમકડા હવે સસ્તા થઈ જશે. એ ઉપરાંત સાઈકલ પણ સસ્તી થશે. લિથિયમ આયન બેટરી પર કસ્ટમ ડ્યુટીમાં પણ રાહત આપવામાં આવી છે.

પીએમ મોદીએ કહ્યું, “આજે જ્યારે મિલેટ્સ સમગ્ર વિશ્વમાં લોકપ્રિય બની રહી છે, ત્યારે તેનો મહત્તમ લાભ ભારતના નાના ખેડૂતોને થાય છે. હવે આ સુપર ફૂડને શ્રી અન્નના નામે નવી ઓળખ આપવામાં આવી છે. શ્રી અન્નથી અમારા નાના ખેડૂતો અને ખેતી કરતા ભાઈ-બહેનોને આર્થિક મદદ મળશે.

પ્રધાનમંત્રીએ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને રોકાણનો ઉલ્લેખ કરતા કહ્યું કે વર્ષ 2014ની સરખામણીમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં રોકાણ 400%થી વધુ વધ્યું છે. તેમણે કહ્યું કે આ વખતે ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર 10 લાખ કરોડ રૂપિયાનું અભૂતપૂર્વ રોકાણ થશે. આ રોકાણ યુવાનો માટે રોજગારી અને મોટી વસ્તી માટે આવકની નવી તકોનું સર્જન કરશે.

પીએમ મોદીએ કહ્યું કે આ બજેટ સહકારી સંસ્થાઓને પ્રોત્સાહન આપશે, જ્યાં ગ્રામવાસીઓ માટે સુવિધાઓ હશે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે દૂધ અને માછલી ઉછેરનો વિસ્તાર થશે, કૃષિમાં ડિજિટલ વસ્તુઓને વધારવા માટે વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. તેમણે કહ્યું કે આ બજેટ લોકોને આવકની નવી તકો આપવાનું કામ કરશે. વડાપ્રધાને કહ્યું કે MSME માટે બે લાખની વધારાની લોનની પણ ખાતરી આપવામાં આવી છે.

બજેટમાં મહિલાઓ માટે શરૂ કરવામાં આવેલી યોજના અંગે પીએમ મોદીએ કહ્યું કે આ બજેટમાં મહિલાઓ માટે ખાસ બચત યોજના પણ શરૂ કરવામાં આવી રહી છે. આ બજેટ સહકારી સંસ્થાઓને ગ્રામીણ અર્થતંત્રનું મુખ્ય કેન્દ્ર બનાવશે. નવી પ્રાથમિક સહકારી સંસ્થાઓ બનાવવાની મહત્વકાંક્ષી યોજના પણ આ બજેટમાં જાહેર કરવામાં આવી છે.

જળ જીવન મિશન હોય કે મુદ્રા યોજના હોય કે પીએમ આવાસ યોજના હોય જેવા અનેક યોજનાઓને તાકાત સાથે આગળ ધપાવવામાં આવશે. આ સાથે જ મહિલા સેલ્ફ હેલ્પ ગૃપ એક સામર્થ્યવાન ક્ષેત્ર આજે ભારતમાં મોટુ સ્થાન પોતાની જાતે જ બનાવી ચુક્યુ છે. તેમને જો થોડી પણ તાકાત મળી જાય તો ચમત્કાર કરી શકે છે. વિમેન્સ સેલ્ફ હેલ્પ ગૃપના સર્વાંગી વિકાસ માટેની નવી પહેલ આ બજેટમાં એક નવો આયામ જોડશે.

આ બજેટ પ્રથમવાર અનેક પ્રોત્સાહક યોજનાઓ લઈને આવ્યુ છે. આવા લોકો માટે ટ્રેનિંગ, ટેકનોલોજી, ક્રેડિટ અને માર્કેટ સપોર્ટની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. પીએમ વિશ્વકર્મા કૌશલ સમ્માન એટલે પીએમ વિકાસ યોજના કરોડો વિશ્વકર્માઓના જીવનમાં પરિવર્તન લાવશે. શહેરી મહિલાઓથી લઈ ગામડામાં રહેતી મહિલાઓ કારોબાર, રોજગાર કે વ્યસ્ત મહિલાઓ કે ગૃહિણીઓના જીવનને સરળ બનાવવા માટે છેલ્લા વર્ષોમાં સરકારે અનેક પગલાઓ લીધા છે.

વધુમાં વડાપ્રધાન મોદીએ કહ્યું કે, નવા રોકાણથી નવી નોકરીઓની તક મળશે. તો અન્ન ક્ષેત્રને પણ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યુ છે. દેશના દરેક ક્ષેત્રમાં વિકાસ થશે. અને સાથે જ નવા રોકાણથી નવી નોકરીઓની તક મળશે.

બજેટ પર પ્રતિક્રિયા આપતા વડાપ્રધાન મોદીએ કહ્યું કે, બજેટથી દરેક વર્ગનું સપનુ સાકાર થશે. વિકસિત ભારતનો વિરાટ સંકલ્પ પૂર્ણ કરશે આ બજેટ. તો બજેટથી મજબુત પાયાનું નિર્માણ થશે. તો વધુમાં ઉમેર્યું કે,દેશના દરેક ક્ષેત્રમાં વિકાસ થશે. આ ઉપરાંત ખેડુતો માટે પણ મહત્વકાંક્ષી યોજનાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે.

RJD સાંસદ મનોજ ઝાએ કહ્યુ, ‘મેં નાણામંત્રીને ઘણી વખત કહ્યું છે કે જ્યારે પણ બજેટ બનાવવામાં આવે ત્યારે તેમણે કલમ 39 પર ધ્યાન આપવુ જોઈએ. આંખ બંધ કરીને બંધારણના વખાણ કરતું બજેટ બનાવશો તો કંઈ પ્રાપ્ત થશે નહીં. તમે રોજગાર માટે ગોળ ગોળ વાત કરી. આ બજેટ ખાસ લોકો દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલ ખાસ બજેટ છે.

કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ બપોરે 2 વાગ્યાની આસપાસ કેન્દ્રીય મંત્રીઓ અને ભાજપના પ્રવક્તા સાથે બેઠક કરશે. કેન્દ્રીય બજેટ હાઈલાઈટ અને તેની બ્રીફિંગ આપવામાં આવશે.

કેન્દ્રીય બજેટ પર કેન્દ્રીય મંત્રી વીકે સિંહે કહ્યું કે, બજેટના આધારે આગળ વધવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં ભારત આગામી 25 વર્ષ સુધી કેવી રીતે આગળ વધશે તેનો પાયો નાખવામાં આવ્યો છે.

કેન્દ્રીય મંત્રી પ્રહલાદ પટેલે કહ્યું, ‘મને લાગે છે કે અમૃતકાળમાં આ અમારો રોડમેપ છે, આપણી અર્થવ્યવસ્થાને વિશ્વમાં 10માં સ્થાનેથી 5માં સ્થાને લાવવા માટે આનાથી વધુ સારું બીજું કંઈ ન હોઈ શકે.’

કોંગ્રેસના સાંસદ શશિ થરૂરે કહ્યું, ‘બજેટમાં કેટલીક બાબતો સારી હતી. હું તેને સંપૂર્ણપણે નકારાત્મક કહીશ નહીં, પરંતુ હજી પણ ઘણા પ્રશ્નો ઉભા થાય છે. બજેટમાં મનરેગાનો કોઈ ઉલ્લેખ નહોતો. મજૂરો માટે સરકાર શું કરવા જઈ રહી છે ? બેરોજગારી, મોંઘવારી વિશે પણ વાત કરવામાં આવી ન હતી.

BJP સાંસદ તેજસ્વી સૂર્યાએ કહ્યું, ‘કર્ણાટકના ઉપલા ભદ્ર પ્રદેશ માટે 5,000 કરોડથી વધુની સિંચાઈ પ્રોજેક્ટની જાહેરાત કરવા બદલ હું પીએમ મોદી અને નાણા પ્રધાન સીતારમણનો આભાર માનું છુ. આ પ્રોજેક્ટ રાજ્ય માટે ગેમ ચેન્જર સાબિત થશે.

BJP સાંસદ ગૌતમ ગંભીરે કહ્યું, ‘આ બજેટ સામાન્ય માણસ માટે ઘણું સારું છે, આ એક ઐતિહાસિક પગલું છે. આ બજેટથી મધ્યમ વર્ગને ઘણી રાહત મળશે.

કોંગ્રેસના સાંસદ કાર્તિ ચિદમ્બરમે જણાવ્યુ કે, “બજેટનો મોટો હિસ્સો રાષ્ટ્રપતિના સંબોધન અને આર્થિક સર્વેક્ષણના અહેવાલનું પુનરાવર્તન છે. કોઈપણ પ્રકારના કરમાં કાપ આવકાર્ય છે.” લોકોના હાથમાં પૈસા મૂકવું એ અર્થતંત્રને વેગ આપવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે.

બજેટ રજૂ થયા બાદ શેરબજારમાં જોરદાર તેજી જોવા મળી રહી છે. સેન્સેક્સ ઇન્ડેક્સ હાલમાં 980 પોઇન્ટના વધારા સાથે 60,534 પર ટ્રેડ કરી રહ્યો છે. નિફ્ટી 17,919 પર છે.

આમ આદમી પાર્ટી (AAP)ના નેતા સંજય સિંહે ટ્વીટ કર્યું, ‘ન તો ખેડૂત, ન જવાન, ન યુવા. બજેટમાં કોઈ માટે કોઈ જોગવાઈ નથી. સામાન્ય માણસ અમૃત કાળમાં અમૃત માટે તડપતો રહે છે.

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે જાહેરાત કરી કે ઈન્ડિયન મિલેટ્સ રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટને સેન્ટર ઓફ એક્સેલન્સ તરીકે ટેકો આપવામાં આવશે.

સીતારમણે જાહેરાત કરી હતી કે સિનિયર સિટીઝન એકાઉન્ટ સ્કીમ માટેની મર્યાદા હવે  4.5 લાખથી વધારીને 9 લાખ કરવામાં આવશે.

• 0 – 3 લાખ પર કોઇ ટેક્સ નહીં
• 3 લાખ રૂપિયાથી 6 લાખ રૂપિયાની કમાણી પર 5 ટકા
• 6 લાખ રૂપિયાથી 9 લાખ રૂપિયાની કમાણી પર 10 ટકા
• 9 લાખ રૂપિયાથી 12 લાખ રૂપિયાની કમાણી પર 15 ટકા
• 12 લાખ રૂપિયાથી 15 લાખ રૂપિયાની કમાણી પર 20 ટકા
• 15 લાખ રૂપિયા અને તેથી વધુની કમાણી પર 30 ટકા

તો આ સાથે બજેટમાં પગારદારોને મોટી રાહત આપવામાં આવી છે. આવકવેરા મુક્તિની મર્યાદા પાંચ લાખથી વધારીને સાત લાખ કરાઈ છે.

• રસોઈ ગેસ ચીમની મોંઘી થશે
• સોના-ચાંદીથી બનેલી જ્વેલરી મોંઘા થશે
• સિગારેટ મોંઘી થશે
• આયાતી દરવાજા મોંઘા થશે

• ઇલેક્ટ્રિક વાહનો સસ્તા થશે
• બાયો ગેસ સંબંધિત વસ્તુઓ સસ્તી થશે
• રમકડાં, સાયકલ સસ્તી થશે
• LED ટેલિવિઝન સસ્તા થશે
• મોબાઈલ ફોન, કેમેરા સસ્તા થશે

તો આ સાથે નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે મહિલા બચત પત્ર યોજના શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી છે. જેમાં 2 લાખની બચત પર 7 ટકા વ્યાજ આપવામાં આવશે.

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે રેલ્વે માટે 2.4 લાખ કરોડ રૂપિયા ફાળવવાની જાહેરાત કરી. તો સાથે ઘણી નવી ટ્રેનો પણ દોડાવવામાં આવશે.

• 30 આંતરરાષ્ટ્રીય કૌશલ્ય કેન્દ્રો સ્થાપવામાં આવશે
• હવે ગટર સફાઈ માત્ર મશીનો આધારિત જ થશે
• 7000 કરોડના ખર્ચે ઈ-કોર્ટનો ત્રીજો તબક્કો શરૂ થશે
• ટોચના શૈક્ષણિક ક્ષેત્રોમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ માટે ત્રણ સેન્ટર ઑફ એક્સલન્સ સંસ્થાઓની સ્થાપના કરવામાં આવશે

• KYC અને ITC ભરવાની પ્રક્રિયા સરળ કરવામાં આવશે
• તો ગરીબો માટે 79000 કરોડ ફાળવવામાં આવ્યા
• 5G માટે 100 લેબ વિકસાવવામાં આવશે
• PAN કાર્ડ ઓળખ કાર્ડ તરીકે માન્ય રહેશે
• ટ્રાન્સપોર્ટ ઈન્ફ્રા માટે 75000 કરોડનું રોકાણ થશે

• 50 નવા એરપોર્ટ અને હેલિપેડ બનાવવામાં આવશે
• ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે 10 લાખ કરોડની ફાળવણી કરવામાં આવી
• શહેરી માળખાકીય વિકાસ ફંડની સ્થાપના કરવામાં આવશે
• ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પર 33 ટકા ખર્ચ વધારવામાં આવશે
• આદિજાતિ મિશન માટે 15 હજાર કરોડ ફાળવવામાં આવશે
• નેશનલ ડેટા પોલિસી લાવવામાં આવશે

મહિલાઓના આર્થિક સશક્તિકરણને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવશે. સદીઓથી પોતાના હાથે પરંપરાગત કામ કરનારાઓને વિશ્વકર્માના નામથી સંબોધવામાં આવે છે. પ્રથમ વખત તેમના માટે સહાય પેકેજ ફાળવવામાં આવ્યું છે.

• અનુસૂચિત જનજાતિ માટે 15000 કરોડ
• પીએમ આવાસ યોજના માટે 66% ફાળવણી વધશે
• પીએમ આવાસ યોજના માટે 79 હજાર કરોડનું ભંડોળ ઉપલબ્ધ થશે
• કર્ણાટકમાં દુષ્કાળ માટે 5300 કરોડની ફાળવણી કરવામાં આવશે
• રેલવે માટે 2.4 લાખ કરોડ આપવામાં આવશે
• તો 50 નવા એરપોર્ટ બનાવવામાં આવશે

નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે, ‘અમારો આર્થિક એજન્ડા નાગરિકો માટે તકો ઉપલબ્ધ કરાવવા, વૃદ્ધિ અને રોજગાર સર્જનને વેગ આપવા અને મેક્રો ઇકોનોમિક સ્થિરતાને મજબૂત કરવા પર કેન્દ્રિત છે. કૃષિ સંબંધિત સ્ટાર્ટઅપ્સને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવશે.

તો આ સાથે જમ્મુ-કાશ્મીર અને લદ્દાખ પર વિશેષ ભાર આપવામાં આવશે. તો કૃષિ વર્ધક નિધિ તેમને કૃષિ સ્ટાર્ટઅપ્સ ખોલવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે કૃષિ વર્ધક નિધિ આપવામાં આવશે. તો લોનમાં ખેડુતોને એક વર્ષ માટે છુટ આપવામા આવી છે. તો સાથે નાણા પ્રધાને જણાવ્યું કે, અમે વિશ્વમાં અનાજના સૌથી મોટા ઉત્પાદક અને બીજા સૌથી મોટા નિકાસકાર છીએ.

તો વધુમાં નિર્મલા સીતારમણે અનુસુચિત જનજાતિ માટે 1500 કરોડ ફાળવવાની જાહેરાત કરી છે. તો આદિવાસી બાળકો માટે શાળાઓ ખોલવામાં આવશે.

તો વધુમાં કેન્દ્રીય પ્રધાન નિર્માલ સીતારમણે કહ્યું કે, દવા ક્ષેત્રમાં ઈનોવેશન કરવામાં આવશે. તો 157 નર્સિંગ કોલેજ ખોલવામાં આવશે અને 157 મેડિકલ કોલેજ પણ ખોલવામાં આવશે.

નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે, 2.2 લાખ કરોડ ની ખેડુતોના વિકાસ માટે ફાળવવામાં આવ્યા છે. તો આગામી સમયમાં ખેડુતોને ડિજિટલ ટ્રેનિંગ આપવામાં આવશે તો વિશેષ સહાય પણ આપવામાં આવશે. કપાસ ખેતી માટે PPP મોડેલ પર જોર આપવામાં આવશે. તો મોટુ અનાજ ઉગાવવા માટે 2200 કરોડનું ફંડ આપવામાં આવશે. તો માછીમારો માટે માછલી પાલન યોજના શરૂ કરવામાં આવશે. માછીમારો માટે 6000 કરોડ ફાળવવામાં આવશે.

નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે, PM વિશ્વ કૌશલ વિકાસ યોજના લાવવામાં આવશે. તો આ માટે સહાય પેકેજ પણ ફાળવવામાં આવશે. તો વધુમાં કહ્યું કે, બજેટમાં અમારી 7 પ્રાથમિકતાઓ રહેશે.આ સપ્તઋષિ ની જેમ હશે, જેમાં પ્રથમ પ્રાથમિકતા સૌ નો સાથ સૌનો વિકાસ.

આ સાથે બજેટ સ્પીચમાં નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે, ભારતનું અર્થતંત્ર 10 મા નંબરેથી 5મા નંબરે પહોંચ્યુ. 11.7 કોરોડ લોકો માટે શૌચાલય બનાવવામાં આવ્યુ.તો ઉજ્જવલ યોજના અંતર્ગત 9.6 કરોડ ગેસ કનેક્શન આપવામાં આવ્યા. તો સાથે UPI ડિજિટલ ક્ષેત્રમાં ક્રાંતિ આવી હોવાનુ પણ તેમણે જણાવ્યુ. મહિલા સશક્તિકરણ કરી રહ્યા છીએ.

નિર્મલા સીતારમણે બજેટ રજુ કરતા કહ્યું કે, ભારતની સિદ્ધિઓને વિશ્વા વખાણી રહ્યુ છે. કોરોના કાળમાં સરકારે નોંધપાત્ર કામગીરી કરી. આ સમય દરમિયાન કોઈને ભુખ્યા સુવા દીધા નથી. 80 કરોડ લોકોને 28 મહિના સુધી વિના મુલ્યે અનાજ આપવામાં આવ્યુ તો વધુમાં કહ્યું કે,આ અમૃતકાળનું પ્રથમ બજેટ છે.

સંસદીય કાર્ય મંત્રી પ્રહલાદ જોશીએ કહ્યું છે કે, આ વખતનું બજેટ ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના પક્ષમાં હશે. વધુમાં કહ્યું કે આ બજેટ શ્રેષ્ઠ બજેટ હશે. જોશીએ કહ્યું કે વિશ્વ ભારતના મોડલને સ્વીકારી રહ્યુ છે. ભારત આગળ વધી રહ્યુ છે અને આર્થિક વૃદ્ધિનુ સાક્ષી છે.

બજેટની કોપી હાલ સંસદ ભવન લાવવામાં આવી છે.

નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ થોડીવારમાં બજેટ રજૂ કરશે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે એલપીજીના ભાવમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. તેની સાથે જ મોંઘવારીનો સામનો કરવા માટે પગલાં લઈ શકાય છે.

સંસદ ભવનમાં PM મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી કેન્દ્રીય કેબિનેટની બેઠકમાં બજેટ 2023ને મંજૂરી આપવામાં આવી. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ ટૂંક સમયમાં બજેટ રજૂ કરશે. બજેટની કોપી સંસદમાં લાવવામાં આવી છે.

સંસદ ભવનમાં કેન્દ્રીય કેબિનેટની બેઠક શરૂ થઈ ગઈ છે. કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ અને સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ, અનુરાગ ઠાકુર અને જી કિશન રેડ્ડી સંસદ પહોંચ્યા. કેન્દ્રીય કેબિનેટની બેઠક ટૂંક સમયમાં અહીં યોજાવા જઈ રહી છે. આ પછી કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સવારે 11 વાગ્યે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2023 રજૂ કરશે.

કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહ અને સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ, અનુરાગ ઠાકુર અને જી કિશન રેડ્ડી સંસદ પહોંચ્યા. કેન્દ્રીય કેબિનેટની બેઠક ટૂંક સમયમાં અહીં યોજાવા જઈ રહી છે. આ પછી કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સવારે 11 વાગ્યે સંસદમાં કેન્દ્રીય બજેટ 2023 રજૂ કરશે.

આરોગ્ય ક્ષેત્રને આ બજેટમાં ઘણી આશાઓ છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આરોગ્ય ક્ષેત્રની ફાળવણીમાં 15 ટકા વધારો થવાની સંભાવના છે.

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સંસદ ભવન પહોંચ્યા છે. થોડીવારમાં કેબિનેટની બેઠક શરૂ થવા જઈ રહી છે. આપને જણાવી દઈએ કે, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ પણ સંસદ પહોંચ્યા છે.

એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે કિસાન સન્માન નિધિની રકમ બજેટમાં વધારી શકાય છે. ખેડૂતોને 6 હજારને બદલે 8 હજાર રૂપિયા મળી શકે છે. અને તેનાથી 11 કરોડથી વધુ ખેડૂતોને ફાયદો થશે.

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ રાષ્ટ્રપતિ ભવન છોડીને સંસદ ભવન પહોંચ્યા. થોડીવારમાં કેબિનેટની બેઠક શરૂ થવા જઈ રહી છે. બેઠક બાદ નાણામંત્રી પોતાનું બજેટ રજૂ કરશે.

કરદાતાઓને બજેટ 2023 થી ઘણી આશાઓ છે. આશા છે કે આ વખતે સરકાર કરદાતાઓને રાહત આપી શકે છે અને રોકાણ વધારવા માટે મોટો નિર્ણય લઈ શકે છે.

કેન્દ્રીય નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારામન બજેટ રજૂ કરતા પહેલા રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુને મળવા પહોંચ્યા હતા. જ્યાં રાષ્ટ્રપતિ મુર્મુએ કેન્દ્રીય બજેટ 2023ને ઔપચારિક મંજૂરી આપી.

બજેટ રજૂ કરતા પહેલા નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે 2023-24નું બજેટ રજૂ કરતા પહેલા રાષ્ટ્રપતિ ભવન ખાતે રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ સાથે મુલાકાત કરી. સીતારમણ સાથે રાજ્યકક્ષાના મંત્રી ડૉ. ભાગવત કિશનરાવ કરાડ, રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરી અને નાણા મંત્રાલયના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ પણ હાજર રહ્યા હતા.

આજે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે સામાન્ય બજેટ રજૂ કરશે. લોકોનું કહેવુ છે કે, મોંઘવારી અને બેરોજગારી ઘણી વધી ગઈ છે. છેલ્લા 2 વર્ષથી સામાન્ય માણસ પર બોજ વધ્યો છે. 2 વર્ષથી ટેક્સના દરમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી, આ વખતે સામાન્ય માણસને ટેક્સમાં રાહત મળવી જોઈએ.

કેન્દ્રીય બજેટ 2023માં રોડ નિર્માણ માટે મોટી જાહેરાત કરવામાં આવી શકે છે. ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર માટે કુલ મૂડીમાં 20 ટકા સુધીનો વધારો શક્ય છે. રોડ બાંધકામની ફાળવણીમાં 12 થી 15 ટકાનો વધારો શક્ય છે. શૂન્ય ઉત્સર્જન વાહનો માટે નવી સ્કીમ આવી શકે છે.

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ આજે પેપરલેસ બજેટ રજૂ કરશે. તે સવારે 11 વાગ્યે ગૃહમાં તેનું 5મું કેન્દ્રીય બજેટ 2023 રજૂ કરવા જઈ રહી છે. દરમિયાન તેમનું સ્પીચ સવારે 11 વાગ્યે શરૂ થશે.

બજેટ 2023 પહેલા શેરબજારમાં તેજી જોવા મળી છે. પ્રી-માર્કેટ ઓપનિંગમાં સેન્સેક્સ 250 પોઈન્ટ ઉછળ્યો છે. નિફ્ટીમાં 200 પોઈન્ટનો ઉછાળો જોવા મળ્યો છે. રૂપિયો 15 પૈસા મજબૂત થયો છે.

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ કેન્દ્રીય બજેટ 2023ની નકલ સાથે રાષ્ટ્રપતિને મળવા પહોંચ્યા છે. આ પછી સવારે 10:15 વાગ્યે કેબિનેટની બેઠક, જેમાં બજેટને અંતિમ મંજૂરી આપવામાં આવશે.

કેન્દ્રીય નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ નાણા મંત્રાલય પહોંચ્યા છે. મંત્રી થોડી જ વારમાં અહીંથી નીકળીને ગૃહમાં જશે.મહત્વનું છે કે બજેટ સવારે 11 વાગ્યે લોકસભામાં રજૂ કરવામાં આવશે.

કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ થાય તે પહેલા નાણા રાજ્ય મંત્રી ડૉ. ભગવત કિશનરાવ કરાડે ભગવાનની પૂજા-અર્ચના કરી. મહત્વનું છે કે, 2024ની સામાન્ય ચૂંટણી પહેલા ભાજપ સરકારનું આ છેલ્લું પૂર્ણ બજેટ છે.

બજેટના અંતિમ દિવસે આવેલા આર્થિક સર્વેમાં સરકારે ભારતના વિકાસની ઝલક રજૂ કરી હતી. નાણામંત્રી દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા સર્વે મુજબ આ નાણાકીય વર્ષમાં દેશનો આર્થિક વિકાસ દર 8.4 ટકા રહી શકે છે. જ્યારે નાણાકીય વર્ષ 2021-22માં તે 7.8 ટકા હતો.

મોદી સરકારે હંમેશા આત્મનિર્ભર ભારત પર ભાર મૂક્યો છે. વડાપ્રધાન મોદીએ ઘણા મોટા પ્લેટફોર્મ પર લોકલ માટે વોકલની વાત પણ કરી છે. જેથી આ બજેટમાં પણ સરકાર આત્મનિર્ભર ભારત પર પોતાનું ફોકસ વધારી શકે છે.

બજેટના ઈતિહાસની વાત કરીએ તો  2019માં ઈન્દિરા ગાંધી પછી બજેટ રજૂ કરનાર નિર્મલા સીતારમણ બીજા મહિલા બન્યા. તો સીતારમણે પરંપરાગત બજેટ બ્રીફકેસ દુર કરી.

કેન્દ્રની મોદી સરકારના વર્તમાન કાર્યકાળનું આ છેલ્લું સંપૂર્ણ બજેટ છે, તેથી રાજકીય દૃષ્ટિકોણથી આ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બજેટ છે. રોજગાર મોરચે મોટી જાહેરાત થવાની અપેક્ષા છે. નોકરીયાત, મધ્યમ વર્ગ માટે વિશેષ જાહેરાત શક્ય છે. ટેક્સમાં છૂટ આપીને કામદાર વર્ગને આકર્ષવાનો પ્રયાસ થઈ શકે છે.

જો બજેટના ઈતિહાસ પર નજર કરશો તો તમેને ખ્યાલ આવશે કે 1955 સુધી બજેટ અંગ્રેજીમાં રજુ કરવામા આવતુ હતુ. જો કે બાદમાં કોંગ્રેસની સરકારે અંગ્રેજી સાથે હિન્દીમાં પણ બજેટ રજુ કરવાની શરૂઆત કરી.

બજેટ રજૂ કરતા પહેલા સવારે 10:15 વાગ્યે કેબિનેટની બેઠક મળશે, જેમાં બજેટને અંતિમ મંજૂરી આપવામાં આવશે. લોકસભામાં સવારે 11 વાગ્યાથી બજેટ ભાષણ શરૂ થશે. તો બપોરે 3:00 કલાકે નાણામંત્રી નેશનલ મીડિયા સેન્ટર ખાતે પત્રકાર પરિષદને સંબોધશે.

સ્વતંત્ર ભારતનું પ્રથમ બજેટ 26 નવેમ્બર 1947 ના રોજ નાણામંત્રી આર.કે. સન્મુખમ ચેટ્ટી દ્વારા રજૂ કરવામાં આવ્યુ હતુ. આપને જણાવી દઈએ કે, 1947 થી 1948 સુધી દેશના પ્રથમ નાણાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી.

આજે કેન્દ્રીય નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ પાંચમી વખત બજેટ રજૂ કરશે. દેશમાં આઝાદીથી અત્યાર સુધીમાં સૌથી વધુ વખતર બજેટ રજૂ કરવાનો વિક્રમ પૂર્વ PM મોરારજી દેસાઈના નામે છે. મોરરાજી દેસાઈએ 1962થી 1969 સુધી 10 બજેટ આપ્યા હતા. તો પી. ચિદમ્બરમે નવ વખત અને પ્રણવ મુખર્જી, યશવંત સિંહાએ 8-8 વખત બજેટ રજૂ કરી ચુક્યા છે.

નરેન્દ્ર મોદી સરકારનું આગામી લોકસભા ચૂંટણી પૂર્વેનું છેલ્લુ પૂર્ણ બજેટ હશે.  આ બજેટમાં નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણ, સામાન્ય વર્ગ, નોકરિયાત, ખેડૂત, ઉદ્યોગોને ખાસ પ્રોત્સાહન આપતી કેટલીક જાહેરાત કરી શકે છે. નિર્મલા સીતારમણના પટારામાંથી પ્રજાને ઢગલાબંધ આશા અને અપેક્ષા છે. જેમાં આવકવેરાની મર્યાદા વધીને 5 લાખ રૂપિયા થાય તેવી શક્યતા છે. તો ઑનલાઈન ગેમિંગ પરના ટેક્સમાં વધારો ઝીંકાઈ શકે છે. દેશના સૌથી મોટા વર્ગ ખેડૂતોને રિઝવવા માટે સરકાર ખેતીના મશીન અને ઉપકરણો પરના ટેક્સમાં છૂટછાટ આપી શકે છે. નિર્મલા સીતારમણ રોજગારી વધે અને સ્ટાર્ટઅપને વધારે પ્રોત્સાહન મળે તેવી યોજનાઓ જાહેર કરે તેવી શક્યતા છે.

મોદી સરકાર ઈલેક્ટ્રિક વ્હીકલને પ્રોત્સાહન આપવા કોઈ મોટી જાહેરાત પણ કરી શકે છે. કેન્દ્ર સરકાર અર્થવ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવવા અને રોજગારીને ઉત્તેજન આપવા કેટલાક સૂચક પગલા લઈ શકે છે. તો વૈશ્વિક ઉથલ-પાથલ અને યુદ્ધના કારણે મંદીનો માર સહન કરી રહેલા MSME સેક્ટરના ઉદ્યોગોને ઉત્તેજન મળે તે માટે ટેક્સમાં છૂટ કે કોઈ નવી પોલિસીની જાહેરાત થઈ શકે છે.

બજેટ શબ્દ ફ્રેન્ચ શબ્દ ‘ બુગેટ ‘ પરથી ઉતરી આવ્યો છે. જેનો અર્થ  ‘નાની બેગ’ થાય છે.

મહામારી…મોંઘવારી…મંદી… આ ત્રણેય મોરચે એકસાથે લડી રહેલો આમ આદમી તેને રાહત મળે તે માટે મોદી સરકાર પર આશાભરી મીટ માંડીને બેઠો છે. ખાસ કરીને પગારદાર વર્ગ આ વખતના બજેટમાં ઘણી આશા અને અપેક્ષાઓ સેવી રહ્યો છે. નોકરિયાત વર્ગ આ બજેટમાં કર કપાત અને ટેક્સ સ્લેબના દરમાં વધારો થવા સહિત ઘણી મોટી જાહેરાતોની રાહ જોઇ રહ્યો છે. તાજતેરમાં જ નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે મધ્યમ વર્ગ પર કોઈ નવા કર લાદવામાં આવશે નહીં અને આગામી બજેટ મધ્યમ વર્ગ માટે અનુકૂળ હશે. નાણાપ્રધાનની આ જાહેરાત પગારદાર વ્યક્તિઓ માટે રાહત લઇને આવે છે કે કેમ તે જોવુ રહ્યું.

કેન્દ્ર સરકાર દર વર્ષે અંદાજપત્ર રજૂ કરે છે. અત્યાર સુધીમાં શબ્દ સ્વરૂપે સૌથી ટૂંકુ અંદાજપત્ર રજૂ કરવાનો પણ એક વિક્રમ રચાયો છે. તમે જાણો છો કોણે શબ્દરૂપી ટૂંકુ અંદાજપત્ર સંસદમાં રજૂ કર્યું હતું. 1977માં સૌથી ટૂંકુ અંદાજપત્ર રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.

નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ આજે સંસદમાં બજેટ રજૂ કરશે. બજેટ રજૂ થાય તે પહેલા દરેક ક્ષેત્રના લોકોને આશા છે કે,  વર્તમાન મોદી સરકાર તેમના વિશે વિચારીને નિર્ણય લેશે અને તેમના માટે જાહેરાત અંદાજપત્રમાં કરવામાં આવશે. ખેડૂતોથી લઈને નોકરી શોધનારાઓ સુધીના લોકોને આશા છે કે, કેન્દ્ર સરકાર તેમને રાહત આપવા માટે કોઈ નવી જાહેરાત કરશે.