
Push Month: હિંદુ ધર્મમાં પોષ માસને ખૂબ જ પુણ્યપૂર્ણ માસ માનવામાં આવે છે. હિંદુ કેલેન્ડર (Hindu Calendar) મુજબ આ મહિનો માગશર મહિના પછી આવે છે. આ મહિનામાં શિયાળો પૂરજોશમાં છે. સોમવાર, 20 ડિસેમ્બર 2021થી પોષ મહિનો શરૂ થવા જઈ રહ્યો છે. આ મહિનો 17 જાન્યુઆરી, 2022ના રોજ પૂરો થશે. આ મહિનો ભગવાન સૂર્ય અને નારાયણની પૂજા માટે સમર્પિત માનવામાં આવે છે.
હિન્દુ કેલેન્ડરમાં તમામ મહિનાઓના નામ એક અથવા બીજા નક્ષત્ર પર આધારિત છે. માન્યતા અનુસાર મહિનાની પૂર્ણિમાના દિવસે ચંદ્ર જે નક્ષત્રમાં હોય છે, તેને તે જ નક્ષત્ર સાથે જોડીને તે મહિનાનું નામ આપવામાં આવ્યું છે. પોષ માસમાં પૂર્ણિમાના દિવસે ચંદ્ર પુષ્ય નક્ષત્રમાં હોય છે, તેથી આ માસને પોષ અથવા પુષ માસ કહેવાય છે. અહીં જાણો પોષ મહિનાના ધાર્મિક મહત્વ વિશે.
પોષ માસમાં સૂર્ય ઉપાસનાનું વિશેષ મહત્વ છે. આ મહિનામાં સૂર્ય ભગવાનની ભગ નામથી પૂજા કરવી જોઈએ. ભગ નામને ભગવાનનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે. પોષ મહિનામાં સૂર્યને અર્ધ્ય અર્પણ કરવાનું અને ઉપવાસ કરવાનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત પોષ માસને પિતૃઓની મુક્તિનો મહિનો કહેવામાં આવે છે. તેને લઘુ પિતૃ પક્ષ માનવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં સૂર્ય પોષ મહિનામાં ધન રાશિમાં પ્રવેશ કરે છે. સૂર્યનો ધનરાશિમાં પ્રવેશ થતાં જ તમામ શુભ કાર્યો અટકી જાય છે.
સૂર્ય ધન રાશિમાં પ્રવેશતાની સાથે જ પિંડ દાનનું મહત્વ વધી જાય છે. શાસ્ત્રોમાં પોષ મહિના વિશે કહેવામાં આવ્યું છે કે આ મહિનામાં જે પિતૃઓનું પિંડદાન કરવામાં આવે છે તેઓને તરત જ વૈકુંઠ લોકમાં સ્થાન પામે છે. આ મહિનામાં દર રવિવારે વ્રત અને ઉપવાસ કરવાથી અને તલ અને ચોખાની ખીચડી ચઢાવવાથી વ્યક્તિ તેજસ્વી બને છે.
પોષ માસનું ધાર્મિક મહત્વ વધવાને કારણે આ માસની અમાવસ્યા અને પૂર્ણિમાનું મહત્વ પણ વધુ છે. પોષ પૂર્ણિમાના દિવસે પવિત્ર નદીઓની પૂજા અને સ્નાન કરવાથી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે અને જીવનમાં આવતા અવરોધો દૂર થાય છે. તે જ સમયે આ મહિનાની અમાવસ્યા પિતૃ દોષ અને કાલસર્પ દોષથી મુક્તિ મેળવવા માટે શુભ માનવામાં આવે છે.
પોષ મહિનામાં જ મકરસંક્રાંતિના દિવસથી સૂર્ય ઉત્તર દિશા તરફ વળે છે. ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ ગીતામાં કહ્યું છે કે જે વ્યક્તિ સૂર્યની ઉત્તરાયણમાં, શુક્લ પક્ષ દરમિયાન, દિવસના પ્રકાશમાં, જેના પ્રાણ ત્યજે છે તે ફરીથી મૃત્યુલોકમાં પાછો ફરતો નથી. આ જ કારણ છે કે મહાભારતના યુદ્ધમાં બાણોથી છલકાનારા ભીષ્મ પિતામહે ઉત્તરાયણના સૂર્યોદય પછી જ પોતાનો પ્રાણ ત્યાગ કર્યો હતો.
જ્યારે સૂર્ય દક્ષિણાયન હતો, ત્યારે તેને બાણો વાગ્યા ત્યારે તે બાણોની પથારી પર સૂઈ ગયો અને ખાસ કરીને ઉત્તરાયણની સૂર્યની રાહ જોવા લાગ્યો. એવું માનવામાં આવે છે કે આ કારણે ભીષ્મ પિતામહે મૃત્યુ પછી મોક્ષ મેળવ્યો હતો.
આ પણ વાંચો: નીતિન ગડકરી ટુંક સમયમાં આપવા જઈ રહ્યા છે તમને રોકાણનો વિકલ્પ, બેંકોની તુલનામાં મળશે વધુ રીટર્ન
Published On - 7:47 pm, Sat, 18 December 21