શું યમરાજનું પણ મૃત્યુ થઇ શકે ? શું છે આની પાછળની સચ્ચાઇ ? જાણો
હિન્દુ ધર્મમાં યમરાજને મૃત્યુના દેવતા માનવામાં આવે છે. જો યમરાજ પોતે મૃત્યુના દેવ છે તો તેમનું મૃત્યુ કેવી રીતે શક્ય છે? આ વાત હાસ્યાસ્પદ લાગે છે, પરંતુ વેદ અને પુરાણોમાં તેમના મૃત્યુની વાર્તા કહેવામાં આવી છે.
કથા અનુસાર એક શ્વેત મુનિ હતા જે ભગવાન શિવના પ્રખર ભક્ત હતા અને ગોદાવરી નદીના કિનારે રહેતા હતા. જ્યારે તેમના મૃત્યુ (Death)નો સમય આવ્યો, ત્યારે યમદેવે મૃત્યુપાશને તેમનો પ્રાણ હરણ કરવા મોકલ્યો, પરંતુ શ્વેત ઋષિ હજુ પણ પોતાનો પ્રાણ છોડવા માંગતા ન હતા, તેથી તેમણે મહામૃત્યુંજય (Mahamrityunjay Mantra) નો જાપ શરૂ કર્યો. જ્યારે મૃત્યુપાશ ગોરા સાધુના આશ્રમમાં પહોંચ્યો ત્યારે તેણે જોયું કે ભૈરવ બાબા આશ્રમની બહાર ચોકી કરી રહ્યા હતા.
ધર્મ અને કર્તવ્યથી બંધાયેલા હોવાથી મૃત્યુ-પાશએ ઋષિને મારવાનો પ્રયાસ કર્યો કે તરત જ ભૈરવ બાબાએ પ્રહાર કરીને મૃત્યુ-પાશને બેભાન કરી દીધા. તે જમીન પર પડ્યો અને મૃત્યુ પામ્યો. આ જોઈને યમરાજ ખૂબ ગુસ્સે થઈ ગયા અને પોતે આવીને ભૈરવ બાબાને મૃત્યુનાપાશમાં બાંધી દીધા. પછી શ્વેતા મુનિનો જીવ ગુમાવવા માટે, તેમણે તેમના પર મૃત્યુદંડ પણ મૂક્યો, પછી શ્વેત મુનિએ તેમના પ્રિય ભગવાન મહાદેવને બોલાવ્યા અને મહાદેવે તરત જ તેમના પુત્ર કાર્તિકેયને ત્યાં મોકલ્યો.
જ્યારે કાર્તિકેય ત્યાં પહોંચ્યા ત્યારે કાર્તિકેય અને યમદેવ વચ્ચે ભયંકર યુદ્ધ થયું. યમદેવ કાર્તિકેયની સામે વધુ ટકી શક્યા નહીં અને કાર્તિકેયના એક પ્રહારથી તેઓ જમીન પર પડી ગયા અને સાથે જ મૃત્યુ પામ્યા. જ્યારે ભગવાન સૂર્યને યમરાજના મૃત્યુની જાણ થઈ ત્યારે તેઓ વ્યથિત થઈ ગયા. ધ્યાન કરતાં જાણવા મળ્યું કે તે ભગવાન શિવની ઈચ્છા વિરુદ્ધ શ્વેત ઋષિને મારી નાખવા માગે છે. જેના કારણે શનિદેવને ભગવાન ભોલેનાથનો પ્રકોપ સહન કરવો પડ્યો હતો. યમરાજ સૂર્ય ભગવાનના પુત્ર છે અને આ સમસ્યાના ઉકેલ માટે સૂર્ય ભગવાન વિષ્ણુ પાસે ગયા.
ભગવાન વિષ્ણુએ તપ કરીને ભગવાન શિવને પ્રસન્ન કરવાનું સૂચન કર્યું. સૂર્યદેવે ભગવાન શિવ માટે કઠોર તપસ્યા કરી, જેના કારણે ભોલેનાથ પ્રસન્ન થયા અને તેમને દર્શન આપ્યા અને તેમને વરદાન માંગવા કહ્યું. ત્યારે સૂર્યદેવે કહ્યું કે હે મહાદેવ! યમરાજના મૃત્યુ પછી, પૃથ્વી પર ભારે અસંતુલન છે, અમાપ પૃથ્વી પર સંતુલન જાળવવા માટે યમરાજને પુનર્જીવિત કરો. ત્યારે ભગવાન શિવે નંદી પાસેથી યમુના જળનો આદેશ આપ્યો અને તેને યમદેવના શરીર પર છંટકાવા કર્યો, જેના કારણે તે ફરીથી જીવિત થઈ ગયા.
નોંધ: અહી આપવામાં આવેલી જાણકારી ધાર્મિક આસ્થાઓ અને લોક માન્યતાઓ આધારિત છે, જેનો કોઈ વૈજ્ઞાનિક આધાર નથી. સામાન્ય જનરૂચિને ધ્યાનમાં રાખીને આ લેખને અહી પ્રસ્તુત કરવામાં આવ્યો છે.
