Dev Uthani Ekadashi 2024: આજે દેવ ઉઠી અગિયારસ, જાણો પૂજાનો શુભ મૂહુર્ત અને પારણા કરવાનો સમય
એકાદશીઓમાં દેવ ઉઠી અગિયારસનું સૌથી વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. દેવ ઉઠી અગિયારસનાદિવસે ભગવાન વિષ્ણુ 4 મહિનાની ઊંઘમાંથી જાગી જાય છે. જ્યારે ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાંથી જાગે છે ત્યારે ચાતુર્માસ સમાપ્ત થાય છે
હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ, એકાદશી વ્રત વર્ષમાં 24 વખત મનાવવામાં આવે છે. એકાદશી તિથિ દર મહિને બે વાર આવે છે, જે વિશ્વના સર્જક ભગવાન વિષ્ણુને સમર્પિત છે. એવું માનવામાં આવે છે કે એકાદશી પર ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવાથી વ્યક્તિ મન અને ઇન્દ્રિયો પર નિયંત્રણ મેળવે છે. દરેક એકાદશીનું અલગ નામ હોય છે. કારતક માસના શુક્લ પક્ષમાં આવતી દેવ ઉઠી અગિયારસ કહેવામાં આવે છે.
તમામ એકાદશીઓમાં દેવ ઉઠી અગિયારસનું સૌથી વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. દેવ ઉઠી અગિયારસનાદિવસે ભગવાન વિષ્ણુ 4 મહિનાની ઊંઘમાંથી જાગી જાય છે. જ્યારે ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાંથી જાગે છે ત્યારે ચાતુર્માસ સમાપ્ત થાય છે અને તમામ શુભ પ્રવૃત્તિઓ ફરી એકવાર શરૂ થાય છે.
દેવ ઉઠી અગિયારસને દેવોત્થાન એકાદશી અથવા દેવ પ્રબોધિની એકાદશી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ચાતુર્માસ સમાપ્ત થયા પછી, લગ્ન, વિવાહ, મુંડન, નામકરણ વગેરે જેવા તમામ શુભ કાર્યો શરૂ થાય છે. દેવ ઉઠી અગિયારસથી, શ્રી હરિ ફરીથી સૃષ્ટિની જવાબદારી સંભાળે છે. એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે દેવ ઉઠી અગિયારસનું વ્રત કરવાથી તમામ પાપોનો નાશ થાય છે અને પુણ્યનું ફળ મળે છે.
આજે એટલે કે 12મી નવેમ્બરે દેવ ઉઠી અગિયારસનું વ્રત કરવામાં આવી રહ્યું છે. દેવુથની એકાદશીની પૂજા દરમિયાન વ્રત કથાનો પાઠ અવશ્ય કરવો. કહેવાય છે કે વ્રત કથા વાંચવાથી દેવ ઉઠી અગિયારસના વ્રતનું પૂર્ણ ફળ મળે છે. એવી માન્યતા છે કે આ કથાનો પાઠ કરવાથી પૂજા સફળ થાય છે અને શ્રી હરિ વિષ્ણુ પ્રસન્ન થાય છે.
મુહૂર્ત સમય : કારતક શુક્લ એકાદશી તિથિ શરૂ થાય છે - 11મી નવેમ્બર સાંજે 6:46 કલાકે.કારતક શુક્લ એકાદશી તિથિ સમાપ્ત થાય છે - 12મી નવેમ્બર સાંજે 4:04 કલાકે.દેવ ઉઠી અગિયારસ પૂજાનો શુભ સમય - 12મી નવેમ્બર સવારે 6:42 થી 7:52 સુધી.દેવ ઉઠી અગિયારસ વ્રતનો સમય - 13 નવેમ્બર સવારે 6:42 થી 8:51 સુધી
પૂજા પદ્ધતિ : આ દિવસે શેરડીનો મંડપ બનાવીને વચ્ચે ચોરસ બનાવવો. ચોરસની વચ્ચે ભગવાન વિષ્ણુનું ચિત્ર અથવા મૂર્તિ રાખો. ચોરસની સાથે ભગવાનના પગના નિશાન બનાવવામાં આવે છે, જે ઢંકાયેલા રહેવા જોઈએ. શેરડી, પાણીની છાલ અને ફળો અને મીઠાઈઓ ભગવાનને અર્પણ કરવામાં આવે છે. ત્યારબાદ ઘીનો દીવો પ્રગટાવો. તેને આખી રાત સળગવા દો.
ત્યારબાદ સવારે ભગવાનના ચરણોની પૂજા કરો અને તેમના ચરણ સ્પર્શ કરીને તેમને જગાડો. કીર્તન કરો. કીર્તન કરો. વ્રતની કથા સાંભળો. આ પછી તમામ શુભ કાર્યોની વિધિવત શરૂઆત કરી શકાય છે. કહેવાય છે કે ભગવાનના ચરણસ્પર્શ કરવાથી જે ઈચ્છા હોય તે પૂર્ણ થાય છે.
દેવ ઉઠી અગિયારસ કરવાથી શું ફળ મળે છે? : દેવ ઉઠી અગિયારસના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ ચાર મહિનાની ઊંઘમાંથી જાગી જાય છે, તેથી આ એકાદશીનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે. દદેવ ઉઠી અગિયારસના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની સાથે દેવી લક્ષ્મીની પણ પૂજા કરવી જોઈએ. આવું કરવાથી તમારા ઘરમાં ક્યારેય પૈસાની કમી નથી આવતી. એવું માનવામાં આવે છે કે જે લોકો દેવ ઉઠી અગિયારસનું વ્રત રાખે છે તેમના પર ભગવાન વિષ્ણુની વિશેષ કૃપા હોય છે.