Scrappage Policyથી 1 લાખ રૂપિયા સુધી સસ્તા થઈ શકે છે નવા વાહનો, જાણો કેવી રીતે
દેશમાં ચાલતા ભંગારના અનૌપચારિક ઉદ્યોગને ઔપચારિક કાર્યમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવશે. વાહનોને બદલવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો નક્કી કરવામાં આવી રહ્યા છે. આ સમગ્ર પદ્ધતિ વૈજ્ઞાનિક ધોરણે લાગુ કરવામાં આવશે. જેથી ઉપયોગી વસ્તુઓમાંથી ભંગાર દૂર કરી શકાય.
ભારત સરકારે નવી સ્ક્રેપેજ પોલિસી (Scrappage Policy) તૈયાર કરી છે. આ પોલિસી જૂના વાહનો માટે છે. આ નીતિમાં ફિટનેસ અને સ્ક્રેપેજ સંબંધિત નિયમો આપવામાં આવ્યા છે. આ નીતિને કારણે નવા વાહનોના ભાવ ઘટશે અને રજીસ્ટ્રેશન ફીમાં પણ ઘટાડો થશે. આ નીતિ હેઠળ આવતા વર્ષે 1 ઓક્ટોબરથી 15 વર્ષ જૂના વાહનોને સ્ક્રેપમાં મૂકવાના નિયમો લાગુ થશે. બાદમાં, ધીમે ધીમે જુદા જુદા તબક્કામાં આ નીતિ સમગ્ર દેશમાં લાગુ કરવામાં આવશે.
આ માટે વાહનોના ફિટનેસ ટેસ્ટ કરવી પડશે. આ નિયમ જૂના વાહનો માટે લાગુ પડશે કારણ કે જો વાહન નવું હોય તો સ્ક્રેપેજ પોલિસી હેઠળ ફિટનેસ ટેસ્ટ કરાવવાની જરૂર નથી. જો વાહન 15 વર્ષથી વધુ જૂનું હોય તો તેનું ફિટનેસ સર્ટિફિકેટ લેવું પડશે. આ માટે દેશમાં જુદા જુદા સ્થળોએ ફિટનેસ કેન્દ્રો બનાવવામાં આવશે. જે વાહન ફિટનેસ ટેસ્ટ પાસ કરશે તેણે ફરીથી નોંધણી કરાવવી પડશે. પરંતુ પુન-નોંધણી માટેની ફી હવેથી 10 ગણી વધુ ચૂકવવી પડશે. જો વાહન ફિટનેસ ટેસ્ટ પાસ ન કરે તો તેને રદ્દ કરવું પડશે.
નવા વાહનોની કિંમતમાં ઘટાડો થશે ?
જ્યાં વાહનોના સ્ક્રેપિંગ થશે, સરકાર દેશના જુદા જુદા સ્થળોએ સ્ક્રેપિંગ કેન્દ્રોની જાહેરાત કરી રહી છે. સરકાર આ માટે એક ડિજિટલ એપ બનાવી રહી છે, જેમાં કેન્દ્રથી લઈને સ્ક્રેપિંગ સુધીની સંપૂર્ણ માહિતી આપવામાં આવશે. આ એપ પર તમારે તમારા વાહનનું સ્ક્રેપિંગ સર્ટિફિકેટ અપલોડ કરવું પડશે.
જ્યારે આગલી વખતે તમે નવું વાહન ખરીદવા જાવ ત્યારે આ પ્રમાણપત્રના આધારે વાહનની કિંમતમાં ડિસ્કાઉન્ટ આપવામાં આવશે. આમાં, નોંધણી ફી સંપૂર્ણપણે માફ કરવામાં આવશે. જો વાહન ખાનગી છે, તો રોડ ટેક્સમાં 25%ઘટાડો થશે.
જો તે કોમર્શિયલ વાહન છે, તો તેના રોડ ટેક્સમાં 15% ની છૂટ આપવામાં આવશે. વાહનની સ્ક્રેપ કિંમત નવા વાહનની એક્સ-શોરૂમ કિંમતના 4-6 ટકા હશે. આ સિવાય સરકારે કાર કંપનીઓને તેમના સ્તરે ગ્રાહકોને 5 ટકા સુધીનું ડિસ્કાઉન્ટ આપવા કહ્યું છે. જો ડિસ્કાઉન્ટ આપવામાં આવે તો ગ્રાહકને બમ્પર લાભ મળી શકે છે. આ સાથે, તે પ્રદૂષણને રોકવામાં પણ મદદ કરશે.
દેશમાં 1 કરોડ જૂના વાહનો
એક આંકડા મુજબ, દેશભરમાં લગભગ 1 કરોડ વાહનો છે જે અયોગ્ય છે અને તેમની નોંધણી પૂરી થઈ ગઈ છે. જો આ 1 કરોડ વાહનોને રસ્તા પરથી હટાવી દેવામાં આવે તો પ્રદૂષણમાં 15-20 ટકાનો ઘટાડો થશે. જૂના વાહનોની સરખામણીમાં નવા વાહનો પર એક વર્ષમાં રૂપિયા 1 લાખથી વધુની બચત થઈ શકે છે કારણ કે નવા વાહનોમાં ઇંધણનો વપરાશ ઓછો થાય છે.
જાળવણી ખર્ચ પણ ઓછો છે. આ સિવાય, જો તમે સ્ક્રેપમાં જૂનું વાહન આપ્યા બાદ નવું વાહન ખરીદવા જશો તો લગભગ 1.15 લાખ રૂપિયાની બચત થશે જે રજિસ્ટ્રેશન ફી, રોડ ટેક્સ અને સ્ક્રેપના રૂપમાં ઉપલબ્ધ થશે. જો તમે કાર પર 5 વર્ષની બચત જોશો તો તે 8 લાખની આસપાસ હશે.
સ્ક્રેપના કાચા માલનો ઉપયોગ સ્ટીલ અને ઓટોમોબાઈલ ઉદ્યોગમાં કરવામાં આવશે. જૂના વાહનોમાંથી મળતા કાચા માલને કારણે નવા વાહનોના ઉત્પાદન ખર્ચમાં 30 ટકા સુધીનો ઘટાડો થઈ શકે છે.
23 હજાર કરોડની કિંમતની સ્ક્રેપ મેટલની આયાત
એક આંકડા મુજબ, ભારતમાં 23 હજાર કરોડ રૂપિયાની સ્ક્રેપ મેટલ આયાત કરવામાં આવે છે. આ આયાત ઓટો ક્ષેત્રમાં નવા વાહનોના ઉત્પાદન માટે છે. આવી આયાત કરવી પડે છે કારણ કે દેશમાં હજુ સુધી સ્ક્રેપ મેટલની કોઈ વ્યવસ્થા નથી. નવી સ્ક્રેપ પોલિસી સાથે, કાચો માલ દેશમાં જ ઉપલબ્ધ થશે અને તેનાથી સ્ક્રેપ મેટલની આયાત બંધ થશે. આ દિશામાં ઝડપથી આગળ વધવા માટે, સ્ક્રેપિંગ ક્ષેત્રે 10 હજાર કરોડ રૂપિયાની રોકાણ નીતિ બનાવવાનું કહેવામાં આવ્યું છે.
15 વર્ષ જૂના વાહનો દૂર થશે
આ નીતિ હેઠળ, દેશમાં ચાલતા ભંગારના અનૌપચારિક ઉદ્યોગને ઔપચારિક કાર્યમાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવશે. વાહનોને સ્ક્રેપ બદલવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો નક્કી કરવામાં આવી રહ્યા છે. આ સમગ્ર પદ્ધતિ વૈજ્ઞાનિક ધોરણે લાગુ કરવામાં આવશે જેથી ઉપયોગી વસ્તુઓ કાઢી શકાય.
વડાપ્રધાને સ્ક્રેપેજ પોલિસીની ઘોષણા કરતી વખતે કંચનને કચરામાંથી દૂર કરવા કહ્યું હતું, આ નીતિને તે જ દિશામાં આગળ લઈ જવામાં આવી રહી છે. પ્રદૂષણના સ્તર અને આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણોને ધ્યાનમાં રાખીને વાહનોની ઉંમર 15 વર્ષ નક્કી કરવામાં આવી છે. 15 વર્ષ જૂના વાહનોને સ્ક્રેપેજમાં મોકલવાનો નિયમ બનાવવામાં આવ્યો છે.
આ પણ વાંચો : Bomb blast: પાકિસ્તાનના બહાવલનગરમાં શિયા સમુદાયના જુલૂસમાં બોમ્બ બ્લાસ્ટ, 3ના મોત અનેક લોકો ઘાયલ