લાલબાગ ચા રાજાનું નામ ‘લાલબાગ’ કેવી રીતે પડ્યું ? પહેલા શું નામ હતું, જાણો સમગ્ર ઇતિહાસ
લોકો લાલબાગચા રાજાના દરબારમાં આવે છે, તેમની માનતા પૂર્ણ થાય છે તેવી માન્યતા છે. એક સમય હતો કે તેમનુ નામ આ ન હતુ આ આખી ઘટના ફિરોઝશાહ મહેતાના પરિવારથી શરૂ થઇ.
ગણેશ ઉત્સવ(Ganesh Utsav)નું આગમન થાય છે ત્યારે દેશભરમાં તેની ઉત્સાહભેર ઉજવણી કરવામાં આવે છે, વિશ્વભરના ગણેશ ભક્તો પણ લાલબાગના રાજાના દર્શન માટે આતુર હોય છે. સાત સમંદર પાર વસતા ગણેશ ભક્તો અને ગણેશ ઉત્સવ માટે મુંબઈ આવવું શક્ય નથી, તેઓ ટીવી કે ઈન્ટરનેટ પર લાલબાગચા રાજા (Lalbagcha Raja)ને જોઈને તેના આશિર્વાદ મેળવે છે. લાલબાગના રાજાની ખ્યાતિ અમીર અને ફકીરોમાં છે. રાજકારણીઓ, અભિનેતાઓ અને ઉદ્યોગપતિઓ પણ અહીં બાપ્પાના દર્શન કરવા આવે છે. જેની પાસે કીર્તિ છે, સંપત્તિ છે, તેઓ લાલબાગના રાજા પાસે આવે છે જેથી આ બધું રહે. જેની પાસે નથી, તેઓ આવે છે કારણ કે જેમની પાસે બીજા છે, તેઓને પછીથી મળીને રાજી થવું જોઈએ. બધાને બાપ્પા પાસેથી આશાઓ હોય છે.
લાલબાગના રાજાને ખાસ કરીને બાપ્પા કહેવામાં આવે છે, જે તેમની મનોકામના પૂર્ણ કરે છે. પણ શું તમને એ જાણવું નહિ ગમશે કે જે લાલબાગને તમે આજે લાલબાગ તરીકે ઓળખો છો તેનું નામ કેવી રીતે પડ્યું? જ્યારે લાલબાગ અહીં નહોતું ત્યારે અહીં શું હતું? આની પાછળ એક ખૂબ જ રસપ્રદ વાર્તા છે.
લાલબાગની વાર્તા ફિરોઝ શાહ પરિવારથી શરૂ થઈ હતી
જે આજે લાલબાગ કહેવાય છે તેમાં એક નાની વાડી હતી. મરાઠીમાં વાડી એ મુખ્ય શહેરથી દૂર નાની વસાહત અથવા વિસ્તારનો ઉલ્લેખ કરે છે. બસ્તી અને વિસ્તાર પણ મોટો થાય છે. વાડીમાં બે-ચાર જ ઘર છે. હિન્દી અને બંગાળીમાં પણ એક સરખો શબ્દ છે વાડી, અહીં પણ તેનો અર્થ ઘર અથવા બગીચો છે. અહીં વાડીમાં ફિરોઝશાહ મહેતા નામના ગૃહસ્થ રહેતા હતા. તમે પહેલાથી જ જાણો છો કે મુંબઈ સાત ટાપુઓના સમૂહ પર આવેલું છે. ખાડીઓની જમીનોને માટીથી ભરીને ટાપુઓનું મિશ્રણ કરવામાં આવ્યું છે. આ રીતે આ ચમકતા શહેરનું નિર્માણ થયું છે.
વાડીમાં જે માટી હતી, એ માટીનો રંગ લાલ હતો…
આથી આ વાડીમાં માટી ભરવામાં આવી હતી અને અહીંની જમીન સમતલ કરી દેવામાં આવી હતી જેથી અહીં વિસ્તારો બની શકે, વસાહતો અહીં વસાવી શકાય. અહીંની જમીનમાં જે માટી લાવવામાં આવી હતી તે લાલ રંગની હતી. લાલ માટી ભરવાને કારણે અહીંની જમીન લાલ દેખાતી હતી. જેના કારણે આ વાડીનું નામ લાલવાડી પડ્યું. આ પછી અહીં કેરી, જેકફ્રૂટ અને સોપારીના છોડ લગાવવામાં આવ્યા, જે વધીને વૃક્ષો બની ગયા. આ રીતે વાડી બગીચામાં ફેરવાઈ ગઈ. આ રીતે લાલવાડીને લાલબાગ કહેવામાં આવ્યુ. તેની સંપૂર્ણ વાર્તા સુરેશ સાતપુતે નામના લેખકના પુસ્તક ‘સલામ લાલબાગ’માં વાંચી શકાય છે.
