કાળા પાણીની સજા એટલે શું ? નામ સાંભળતા જ થરથર ધ્રૂજવા લાગતા કેદી, ક્યાં આવેલી છે આ જેલ ?

કાળા પાણીની સજા એ વીતેલા જમાનાની એવી સજા હતી, જેનું નામ સાંભળતા જ કેદીઓ ધ્રૂજી ઉઠતા હતા. હકીકતમાં આ એક જેલ હતી, જે સેલ્યુલર જેલ તરીકે જાણીતી હતી. આજે પણ લોકો તેને આ નામથી જ ઓળખે છે. અંગ્રેજોએ ભારતની આઝાદી માટે લડી રહેલા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ પર ત્રાસ ગુજારવામાં કોઈ કસર છોડી નહોતી. સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓને સામાન્ય લોકોથી દૂર રાખવા માટે એક જેલ બનાવવામાં આવી હતી જે ભારતની બાકીની જેલો કરતા અલગ હતી. આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓની રાજધાની પોર્ટ બ્લેરમાં સેલ્યુલર જેલ બનાવવામાં આવી હતી. આ જેલ બનાવવાનો વિચાર અંગ્રેજોના મનમાં 1857ના વિદ્રોહ પછી આવ્યો હતો. એટલે કે આ જેલ અંગ્રેજો દ્વારા ભારતીય સ્વતંત્રતા સંગ્રામના લડવૈયાઓને કેદ કરવા માટે બનાવવામાં આવી હતી. તેનું નિર્માણ કાર્ય 1896માં શરૂ થયું હતું અને તે 1906માં પૂર્ણ થયું હતું. કાળા પાણી નામ કેવી રીતે પડ્યું ? જે સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીને આ સેલ્યુલર જેલમાં મોકલવામાં આવતા હતા તેને સરળ બોલચાલની ભાષામાં કહેવામાં આવતું હતું કે તેને કાળા પાણીની સજા થઈ છે....