દેશમાં સ્તન (Breast )કેન્સર પછી, સ્ત્રીઓમાં સર્વાઇકલ(Cervical ) કેન્સરના બીજા સૌથી વધુ કેસ આવે છે. દર એક લાખ મહિલાઓમાંથી 20 મહિલાઓ(Women ) તેનાથી પીડિત છે. લક્ષણોની જાણકારી અને જાગૃતિના અભાવે સર્વાઇકલ કેન્સરના કેસ સતત વધી રહ્યા છે. ડોકટરોનું કહેવું છે કે આ કેન્સરના મોટાભાગના કેસો આર્થિક રીતે નબળી મહિલાઓ (ઓછી આવક જૂથ)માં આવે છે.
આ મહિલાઓ તેમના શરીરમાં દેખાતા લક્ષણોની અવગણના કરે છે અને એડવાન્સ સ્ટેજમાં સારવાર માટે આવે છે. આ કેન્સર હ્યુમન પેપિલોમા વાયરસ (HPV) ના કારણે થાય છે. HPV વાયરસ સેક્સ કરવાથી ફેલાય છે. 90 ટકાથી વધુ કિસ્સાઓમાં, તે શરીરમાંથી તેની જાતે જ દૂર થઈ જાય છે.
રાજીવ ગાંધી કેન્સર ઇન્સ્ટિટ્યૂટ એન્ડ રિસર્ચ સેન્ટરના મેડિકલ ઓન્કોલોજી વિભાગના એચઓડી ડો. વિનીત તલવારે Tv9ને જણાવ્યું કે આનું કારણ એ છે કે આર્થિક રીતે નબળી મહિલાઓ તેમની સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખવામાં સક્ષમ નથી. જેના કારણે તેમની અંદર અનેક પ્રકારના બેક્ટેરિયા અને વાયરસ વધવા લાગે છે અને આ મહિલાઓ કેન્સરનો શિકાર બને છે. એટલા માટે તમારી શારીરિક સ્વચ્છતાનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે. આ માટે યોનિમાર્ગને સ્વચ્છ રાખવું ખૂબ જ જરૂરી છે. જો તેને સાફ ન રાખવામાં આવે તો કોઈ પણ પ્રકારના ખરાબ બેક્ટેરિયા અને ઈન્ફેક્શન થવાની સંભાવના રહે છે. આવી સ્થિતિમાં, પીરિયડ્સ પછી સ્વચ્છતા રાખવી અને તમારી સ્વચ્છતાનું વિશેષ ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે.
ડૉ. તલવારે જણાવ્યું કે આર્થિક રીતે નબળી મહિલાઓ યોગ્ય આહાર લઈ શકતી નથી. જેના કારણે તેમાં પોષક તત્વોની ઉણપ થાય છે અને તેમનું શરીર નબળું પડી જાય છે. શરીરમાં નબળાઈને કારણે તેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી રહે છે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે એચપીવી વાયરસ તેમના શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે તે સરળતાથી રોગપ્રતિકારક શક્તિ પર હુમલો કરે છે. શરીર આ વાયરસ સામે લડવામાં અસમર્થ છે અને આ વાયરસ વર્ષો સુધી શરીરમાં રહીને સર્વાઇકલ કેન્સરનું કારણ બને છે. સર્વાઇકલ કેન્સર ગર્ભાશયના કોષોને અસર કરે છે. જ્યારે એચપીવી વાયરસ શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે ગર્ભાશયના કોષો વધવા લાગે છે અને ધીમે ધીમે ગાંઠોમાં ફેરવાય છે, જે સર્વાઇકલ કેન્સર તરફ દોરી જાય છે.
ધર્મશિલા કેન્સર હોસ્પિટલના ડો. અનુરાગ કુમાર કહે છે કે સામાન્ય મહિલામાં સર્વાઇકલ કેન્સર બનવામાં 14 થી 20 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે, પરંતુ જે મહિલાઓમાં રોગપ્રતિકારક શક્તિ નબળી હોય અથવા જે મહિલાઓ એઇડ્સ અને ટીબી જેવી બીમારીઓથી પીડિત હોય તો આવી મહિલાઓમાં. આ કેન્સર વિકસાવવામાં પાંચથી દસ વર્ષનો સમય લાગે છે.
મહિલાઓમાં સર્વાઇકલ કેન્સર અંગે જાગૃતિનો ઘણો અભાવ છે. જો મહિલાઓમાં આ કેન્સરના લક્ષણો જોવા મળે તો પણ તેઓ તેને સામાન્ય ચેપ સમજીને દવા લેતા રહે છે. જ્યારે સ્થિતિ ગંભીર બને છે, ત્યારે તે હોસ્પિટલમાં આવે છે, પરંતુ આવું ન કરવું જોઈએ. ગર્ભાશયના મુખના કેન્સરને લગતા કોઈપણ લક્ષણો દેખાય તો તરત જ તેની તપાસ કરવી જોઈએ. સમયસર ટેસ્ટ કરાવવાથી પ્રારંભિક તબક્કામાં જ સારવાર સરળતાથી થઈ શકે છે.
દિલ્હી કેન્સર સ્ટેટ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના ઓન્કોલોજી વિભાગના એચઓડી, ડૉ. પ્રજ્ઞા શુક્લાના જણાવ્યા અનુસાર, મહિલાઓ માટે તેમના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું સૌથી મહત્વપૂર્ણ છે. જો તેમને પાચનક્રિયામાં ફેરફાર દેખાય છે, મળ કાળો થવો, પીરિયડ્સ સિવાય રક્તસ્રાવ થવો, સેક્સ કરતી વખતે રક્તસ્રાવ થવો, અસ્પષ્ટ વજન ઘટવું, પેશાબમાં અવરોધ આવવો, દુર્ગંધ આવવી જો સફેદ પાણી હોય તો આ બધા સર્વાઇકલ કેન્સરના પ્રારંભિક લક્ષણો હોઈ શકે છે. આ સ્થિતિમાં તરત જ ડોક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
સર્વાઇકલ કેન્સરથી બચવા માટે રસી પણ ઉપલબ્ધ હોવાનું ડો. 9 થી 18 વર્ષની વયની છોકરીઓ આ કેન્સરને રોકવા માટે HPV રસી મેળવી શકે છે. 30 વર્ષની ઉંમર પછી, વર્ષમાં એકવાર નિયમિતપણે પેપ સ્મીયર ટેસ્ટ કરાવો. ડોકટરોનું કહેવું છે કે જો મહિલાઓ નિયમિતપણે પોતાની તપાસ કરાવે અને છોકરીઓને સમયસર HPV રસી આપવામાં આવે તો આ કેન્સરને સરળતાથી રોકી શકાય છે.
(જાહેર ચેતવણી : આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી માહિતીના હેતુ માટે લખવામાં આવી છે. મૌખિક સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત કંઈપણ અનુસરતા પહેલા કૃપા કરીને નિષ્ણાતની સલાહ લો.)
આ પણ વાંચો :