ભારતીય શેરબજારનું નિયમન કરતી સેબી(SEBI)એ રોકાણકારોના હિતોના રક્ષણ માટે IPO અને મ્યુચ્યુઅલ ફંડ સંબંધિત નિયમોમાં કેટલાક ફેરફારો કર્યા છે. શુક્રવારે સેબીની બોર્ડ મીટિંગમાં આને લગતા ઘણા મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા હતા. શેરબજારમાં IPO લાવનારી કંપનીઓએ હવે ‘કી પર્ફોર્મન્સ ઈન્ડિકેટર્સ’ (KPIs) વિશે જણાવવું પડશે. આ સાથે, કંપનીઓના નાણાકીય નિવેદનો એટલે કે તેમના ભૂતકાળના વ્યવહારો અને રોકાણોના આધારે પણ IPOની કિંમત વિશે જણાવવું પડશે.
સેબીની બોર્ડ મીટિંગમાં આવા ઘણા મહત્વના નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા હતા. એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપનીઓ દ્વારા રિડેમ્પશન પછી કિંમત ચૂકવવા માટેનો સમય ઘટાડીને ત્રણ દિવસ કરવામાં આવ્યો છે. આ સાથે, ડિવિડન્ડની ચુકવણી માટે લાગતો સમય અડધાથી વધુ ઘટી ગયો છે એટલે કે 15 દિવસની પ્રથમ ચુકવણી માટે લાગતો સમય હવે ઘટીને સાત દિવસ થઈ ગયો છે. સેબીના જણાવ્યા અનુસાર, હવે રોકાણકારોએ તેમના નાણા માટે વધુ રાહ જોવી પડશે નહીં.
સેબીના જણાવ્યા અનુસાર, પહેલાના સમયમાં જ્યારે નિયમો બનાવવામાં આવ્યા હતા, તે સમયે પેમેન્ટ માટે ચેકનો ઉપયોગ થતો હતો. પરંતુ આજે પેમેન્ટની પદ્ધતિઓમાં મોટો બદલાવ આવ્યો છે. લોકો ચેકને બદલે ડિજિટલ માધ્યમથી ચૂકવણી કરવાનું પસંદ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, રોકાણકારોને તેમના પૈસા માટે લાંબી રાહ જોવાની જરૂર નથી.
નવા નિયમો અનુસાર હવે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ પણ ઇનસાઇડર ટ્રેડિંગ સંબંધિત નિયમોના દાયરામાં આવશે. કારણ કે સેબીએ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ એકમોની ખરીદી અને વેચાણ માટે દ્વિ-પરિબળ પ્રમાણીકરણ પ્રક્રિયા લાગુ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. સેબીનો આ નવો ડ્રાફ્ટ આવતા વર્ષે 1 એપ્રિલ, 2023થી લાગુ કરવામાં આવશે. આ સાથે સેબીએ ઓફર ફોર સેલ (OFS)ના નિયમોમાં ફેરફાર કરવાની મંજૂરી આપી દીધી છે. હાલમાં, OFSમાં નોન-પ્રમોટર શેરધારકોએ ઓછામાં ઓછો 10% હિસ્સો અથવા રૂ. 25 કરોડના શેર વેચવા જરૂરી હતા. પરંતુ સેબીએ નવા નિયમમાં તેની ફરજિયાત નાબૂદ કરી છે.