સૂર્યમંડળમાં સ્થિત ગુરુ ગ્રહ (Jupiter) જ્યોતિષીય (Astrological) દૃષ્ટિકોણથી જ નહીં પરંતુ ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણથી પણ વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે. દેવતાઓના ગુરુ ગણાતા બૃહસ્પતિ (Lord Bruhaspati) ને બુદ્ધિ અને સૌભાગ્યના દેવતા માનવામાં આવે છે. કોઈપણ વ્યક્તિની કુંડળી (Kundali) અને જીવનમાં દેવગુરુ બૃહસ્પતિનું મહત્વ ઘણું છે. ભગવાન બૃહસ્પતિને દેવતાઓના ગુરુ માનવામાં આવે છે, જે કોઈપણ વ્યક્તિને જ્ઞાન અને સૌભાગ્યનું વરદાન આપે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો કોઈ વ્યક્તિ પર ભગવાન બૃહસ્પતિની કૃપા હોય તો તેના જીવનમાં કોઈ પણ વસ્તુની કમી નથી રહેતી.
પુરાણોમાં, બૃહસ્પતિને મહર્ષિ અંગિરાના પુત્ર તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે મહર્ષિ અંગિરાની પત્નીને લાંબા સમય સુધી કોઈ સંતાન નહોતું ત્યારે તેણે ભગવાન બ્રહ્માની પ્રાર્થના કરી હતી. ત્યારે બ્રહ્માજીએ તેને એક વ્રત કહ્યું જેને પુંસવન વ્રત કહે છે. આ પછી મહર્ષિની પત્ની અંગિરાએ શ્રી સનત કુમારો પાસેથી આ વ્રતની સંપૂર્ણ માહિતી લઈને પોતાનું વ્રત પૂર્ણ કર્યું. જેના કારણે તેમને એક ખૂબ જ તેજસ્વી બાળક મળ્યો, જે બૃહસ્પતિ તરીકે ઓળખાય છે.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર (Astrology) માં ગુરુ ગ્રહ શુભ હોય ત્યારે વ્યક્તિને સુખ, સમૃદ્ધિ અને સૌભાગ્ય મળે છે, તે લાંબુ આયુષ્ય, સોના જેવો રંગ, સુંદર વાણી, ચતુર, ઉદાર અને ઉચ્ચ બુદ્ધિ ધરાવતો હોય છે. દેવ ગુરુ ચારેય હાથમાં અનુક્રમે રૂદ્રાક્ષ, વરમુદ્રા, શિલા અને દંડ ધારણ કરે છે.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર તે બુદ્ધિ, સમજદારી, કીર્તિ, સન્માન, ધન અને સંતાનનું પ્રતીક છે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર કોઈપણ વ્યક્તિની કુંડળીમાં ગુરુ ગ્રહ સૂર્ય સાથે સાત્વિક, ચંદ્ર સાથે રાજસી અને મંગળ સાથે તામસી વર્તે છે. જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર કુંડળીમાં ગુરુ જ્યારે શુભ હોય છે ત્યારે વ્યક્તિ સારા સ્વભાવનો, આધ્યાત્મિક અને દિવ્ય સુખમાં રસ ધરાવતો હોય છે.
જ્યોતિષશાસ્ત્રમાં ગુરુને સૂર્ય કરતાં વધુ મહત્વનો ગણવામાં આવે છે. એ પણ સમજી શકાય છે કે સૂર્ય ભલે તમામ ગ્રહોનો રાજા હોય, પરંતુ જ્યારે ગુરુ આવે છે ત્યારે રાજાએ પણ તેમના સન્માનમાં ઊભા રહીને તેમનું સન્માન કરવું પડે છે. ગુરુ એટલે મોટા, અંધકારમાંથી પ્રકાશ તરફ લઈ જનાર. તેવી જ રીતે દેવગુરુ પણ કોઈપણ વ્યક્તિને દુર્ભાગ્યથી સૌભાગ્ય તરફ લઈ જાય છે.
જ્યોતિષ શાસ્ત્ર અનુસાર જો કોઈ વ્યક્તિની કુંડળીમાં ગુરુ ગ્રહ નબળો પડી રહ્યો હોય અને અશુભ પરિણામ આપતો હોય તો તેણે ગુરુવારનું વ્રત પૂરી શ્રદ્ધા અને શ્રદ્ધા સાથે રાખવું જોઈએ. ગુરુવારે ગુરુ ગ્રહ સંબંધિત વસ્તુઓ જેમ કે ચણાની દાળ, પીળા ફળ, ગોળ, પીળા વસ્ત્રો અને દક્ષિણા બ્રાહ્મણને દાન કરવી જોઈએ. એ જ રીતે દેવગુરુ બૃહસ્પતિના આશીર્વાદ મેળવવા માટે ‘ઓમ શ્રીં શ્રીં ગુરવે નમઃ’ મંત્રનો જાપ કરવો જોઈએ. જો તમે ઈચ્છો તો કોઈ જ્યોતિષની સલાહ લઈને ગુરુનું રત્ન પુખરાજ ધારણ કરી શકો છો.
નોંધ: અહી આપવામાં આવેલી જાણકારી ધાર્મિક આસ્થાઓ અને લોક માન્યતાઓ આધારિત છે, જેનો કોઈ વૈજ્ઞાનિક આધાર નથી. સામાન્ય જનરૂચિને ધ્યાનમાં રાખીને આ લેખને અહી પ્રસ્તુત કરવામાં આવ્યો છે.
આ પણ વાંચો: સાંઇનાથના આ વચનોમાં છુપાયું છે જીવનની દરેક સમસ્યાનું સમાધાન! જાણો, આ વચનોનો ગૂઢાર્થ
આ પણ વાંચો: સાત જન્મોના પાપનો નાશ કરી દેશે આ એક પાઠનો જાપ ! જાણો વિષ્ણુ સહસ્ત્રનામની મહત્તા