વ્હિસ્કી (whiskey), વોડકા, બીયર, બ્રાન્ડી, વાઇન અને શેમ્પેઈન વચ્ચે શું તફાવત છે ? આજે આ લેખમાં આપણે જાણીશું કે કેટલા પ્રકારના આલ્કોહોલ છે અને તેમની વચ્ચે શું તફાવત છે. તમે રમ, વ્હિસ્કી, વોડકા, બીયર (Beer), બ્રાન્ડી, વાઈન અને શેમ્પેઈન વિશે કોઈને કોઈ સમયે સાંભળ્યું જ હશે, તે બધા આલ્કોહોલનું એક સ્વરૂપ છે અથવા એમ કહો કે તે આલ્કોહોલ છે. પરંતુ આટલા બધા નામ સાંભળ્યા પછી લોકોના મનમાં આ સવાલ આવે છે કે દારૂના તો ઘણા પ્રકાર છે પણ તેમાં શું ફરક છે અથવા તો માત્ર નામનો જ ફરક છે. તો ચાલો એ જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ કે આલ્કોહોલના કેટલા પ્રકાર છે અને તેમની વચ્ચે શું તફાવત છે.
બાય ધ વે, ભારતમાં દારૂને ઘણા નામોથી ઓળખવામાં આવે છે જેમ કે મંદિરા, લિકર, દારુ અને સોમરસ વગેરે. પરંતુ આ બધા નામોનો અર્થ એ પીણું છે જેમાં આલ્કોહોલ હોય છે.
વાઇન બનાવવા માટે ઘણી વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જેમ કે ઘઉં, મકાઈ, જવ, શેરડી અને ઘણા ફળોનો પણ ઉપયોગ થાય છે. ઘઉં, જવ અને મકાઈ જેવા વિવિધ પ્રકારના દારૂ બનાવવામાં અલગ-અલગ વસ્તુઓનો ઉપયોગ થાય છે, તેવી જ રીતે અન્ય દારૂ બનાવવામાં અલગ-અલગ વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
આ વાઇનમાં આલ્કોહોલનું પ્રમાણ 3 થી 30% સુધી હોય છે. પરંતુ 4 ટકા આલ્કોહોલ લાઇટ બીયરમાં અને 8 ટકા સ્ટ્રોંગ બીયરમાં વપરાય છે. જર્મન બીયરને વિશ્વની શ્રેષ્ઠ બીયર ગણવામાં આવે છે. બીયર બનાવવાનું કામ મકાઈ, ઘઉં અને જવ જેવા અનાજને આંશિક રીતે આથો આપીને બનાવવામાં આવે છે અને પછી તેને સારી રીતે બનાવવામાં લગભગ 1 થી 2 અઠવાડિયાનો સમય લાગે છે.
વાઈન આ પણ એક પ્રકારનું આલ્કોહોલ જ છે અને આ વાઈન બનાવવા માટે ફળોના રસનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જેમાં દ્રાક્ષ મુખ્ય ફળ છે. વાઈનમાં આલ્કોહોલનું પ્રમાણ લગભગ 9 થી 18% હોઈ શકે છે. વાઇનનું ઉત્પાદન મુખ્યત્વે ફ્રાન્સમાં થાય છે. વાઇન બીયરની જેમ જ આથો બનાવીને તૈયાર કરવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે, વાઇન્સને રંગના આધારે રેડ વાઇન અને વ્હાઇટ વાઇનમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. પરંતુ વાઇન્સનું વર્ગીકરણ ગુણવત્તા અને દ્રાક્ષના પ્રકારને આધારે કરવામાં આવે છે. કાળી દ્રાક્ષ માંથી બનતી વાઇનને રેડ વાઇન અને સફેદ દ્રાક્ષ માંથી બનતી વાઇનને વ્હાઇટ વાઇન કહેવામાં આવે છે.
સામાન્ય રીતે લોકો વ્હિસ્કીનો ઘણો ઉપયોગ કરે છે, તેને બનાવવા માટે ઘઉં અને જવ જેવા અનાજનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. પરંતુ તેને બનાવવાની પદ્ધતિ બીયર કરતાં થોડી અલગ છે કારણ કે તે અનાજમાં આંશિક આથો દ્વારા બનાવવામાં આવતી નથી, પરંતુ અનાજના સંપૂર્ણ આથો આપીને તેમજ પછીના નિસ્યંદન પધ્ધતિ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. વ્હિસ્કીમાં આલ્કોહોલનું પ્રમાણ વધુ હોય છે, તેમાં લગભગ 30 થી 65% આલ્કોહોલનું પ્રમાણ હોઈ શકે છે.
વ્હિસ્કીમાં સરેરાશ આલ્કોહોલનું પ્રમાણ 43% છે. તમને જણાવી દઈએ કે સામાન્ય રીતે 2 પ્રકારની વ્હિસ્કી હોય છે, જેમાં પ્રથમ છે માલ્ટ વ્હિસ્કી, માલ્ટ વ્હિસ્કી અંકુરિત અનાજમાંથી બનાવવામાં આવે છે જે સારી અને મોંઘી હોય છે. આ પછી, બીજી ગ્રેન વ્હિસ્કી છે, આ પ્રકારની વ્હિસ્કી ફણગાવ્યા વિના અનાજમાંથી બનાવવામાં આવે છે. જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે સ્કોટલેન્ડ એક મુખ્ય વ્હિસ્કી ઉત્પાદક દેશ છે અને અહીંની વ્હિસ્કીને સ્કોચ કહેવામાં આવે છે.
બ્રાન્ડી નામ ડચ શબ્દ ‘બ્રાન્ડીવિજન’ પરથી આવ્યું છે, જેનો અર્થ થાય છે ‘બર્ન વાઇન’. બ્રાન્ડી વ્હિસ્કીને ગાળીને તૈયાર કરવામાં આવે છે. બ્રાન્ડીમાં આલ્કોહોલનું પ્રમાણ 30 થી 60% સુધીની હોય છે. બ્રાન્ડી મુખ્યત્વે યુરોપિયન દેશો દ્વારા બનાવવામાં આવે છે. જોકે આ વ્હિસ્કીનો જ એક પ્રકાર છે.
તે પણ એક પ્રકારની વ્હિસ્કી જ છે અને મોટાભાગના લોકો શિયાળામાં રમ પીવાનું પસંદ કરે છે. રમ બનાવવા માટે શેરડીના રસ અથવા દાળને આથો અને નિસ્યંદિત કરવામાં આવે છે. રમમાં લગભગ 40 થી 70% આલ્કોહોલ હોય છે. રમનું ઉત્પાદન મુખ્યત્વે કેરેબિયન અને લેટિન અમેરિકન દેશો (કોલંબિયા, ગયાના, વેનેઝુએલા, બ્રાઝિલ)માં થાય છે. યાદ રાખો, રમ એ સસ્તો દારૂ છે.
વોડકા એક પારદર્શક અને લગભગ સ્વાદહીન આલ્કોહોલ છે. વોડકા બટાકામાંથી મેળવેલા સ્ટાર્ચના આથો અને નિસ્યંદનમાંથી બનાવવામાં આવે છે, પરંતુ તે અનાજ અને દાળમાંથી પણ બનાવવામાં આવે છે. વોડકામાં આલ્કોહોલનું પ્રમાણ 40-60% સુધી છે. વોડકાનું ઉત્પાદન મુખ્યત્વે રશિયા અને પૂર્વ યુરોપના દેશોમાં થાય છે.
શેમ્પેનનું નામ ઘણીવાર વિજયની ઉજવણી માટે એટલે કે સેલિબ્રેશન કે પાર્ટી સંકળાયેલું હોય છે, અને શેમ્પેન ખોલવાનું અને તેને એકબીજા પર છાંટવાનું દૃશ્ય પણ લોકોને ખુબ પસંદ આવે તેવુ છે. પરંતુ શેમ્પેઈન એ એક પ્રકારનો વાઈન છે જે ફક્ત ફ્રાન્સના શેમ્પેઈન પ્રદેશમાં બનાવવામાં આવે છે. ચાર્ડોનેય, પિનોટ નોઇર અને પિનોટ મ્યુનિયર દ્રાક્ષનો ઉપયોગ શેમ્પેન બનાવવા માટે થાય છે.
આ ઉપરાંત હાથ વડે જે દારૂ કાઢવામાં આવે છે તેને હાથકડ પણ કહેવાય છે, તે મશીન વગર ગેરકાયદેસર રીતે બનાવવામાં આવે છે. ગામમાં નાળિયેર અને મહુઆમાંથી પણ દારૂ બનાવવામાં આવે છે. ગોવામાં ફેની નામનો દારૂ બનાવવામાં આવે છે જે કાજુમાંથી બને છે. એ જ રીતે જાપાનમાં ચોખામાંથી સેક નામની વાઈન બનાવવામાં આવે છે. એ જ રીતે, મેક્સિકોમાં, કુંવરપાઠામાંથી બનાવેલો મેક્સિકોનો દારૂ એગેવ નામના છોડમાંથી બનાવવામાં આવે છે.
બિયર, વ્હિસ્કી, બ્રાન્ડી, જિન, મહુઆ, હાથ, ચુલિયા એ તમામ દારૂ છે કારણ કે તેમાં આલ્કોહોલ હોય છે અને તે બધા નશાનું કારણ બને છે. જો કે, તે બધામાં દારૂની માત્રામાં તફાવત છે. આ સિવાય ઘણા લોકો એવું વિચારે છે કે વાઈન અને બીયર અલગ છે, એટલે કે બીયર આલ્કોહોલ નથી, પરંતુ આવું બિલકુલ નથી, તેનું કારણ એ છે કે આ બંનેમાં આલ્કોહોલ હોય છે.
તો હવે તમે સારી રીતે સમજી ગયા હશો કે વાઇન, વ્હિસ્કી, રમ, બ્રાન્ડી, શેમ્પેન, વોડકા અને બીયરમાં શું તફાવત છે. જોઈ શકાયતેથી આ બધા વચ્ચે મુખ્ય તફાવત એ છે કે તેમને બનાવવા માટે વિવિધ અનાજ અને ફળોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને તેમને બનાવવાની પદ્ધતિમાં થોડો તફાવત છે. તો આશા છે કે આ માહિતી તમારા માટે ઉપયોગી સાબિત થશે.
નોંઘ : આ અહેવાલમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર જાણકારીના હેતુથી આપવામાં આવી છે.
Published On - 12:39 pm, Thu, 9 June 22