હાથ અને પગમાં ઝણઝણાટ ક્યારેક હળવો અને ક્યારેક ખૂબ જ પરેશાન કરનારો હોઈ શકે છે. જો તે થોડા સમય માટે થાય છે અને તે જાતે જ ઠીક થઈ જાય છે, તો તે સામાન્ય રીતે કોઈ દબાણ અથવા ખોટી મુદ્રાને કારણે થાય છે. પરંતુ જો તે વારંવાર અથવા સતત થઈ રહ્યું હોય, તો તે ઘણા રોગોનું લક્ષણ હોઈ શકે છે.
ડૉ. સુભાષ ગિરી સમજાવે છે કે જ્યારે કોઈ વ્યક્તિને લાંબા સમય સુધી ડાયાબિટીસ હોય છે, ત્યારે તેના હાથ અને પગની ચેતા ધીમે ધીમે પ્રભાવિત થવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં, પગ અને હાથમાં ઝણઝણાટ, નિષ્ક્રિયતા અથવા બળતરા અનુભવી શકાય છે.
વિટામિન B12 શરીરની ચેતાને સ્વસ્થ રાખવામાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તેની ઉણપથી ન્યુરોલોજીકલ સમસ્યાઓ થાય છે. તેના લક્ષણોમાં હાથ અને પગ સુન્ન થઈ જાય, ઝણઝણાટ, થાક અને યાદશક્તિ ગુમાવવાનો સમાવેશ થાય છે.
આ એક ઓટો ઇમ્યુન રોગ છે, જેમાં શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ પોતે જ ચેતા પર હુમલો કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, હાથ અને પગમાં ઝણઝણાટ, સંતુલન જાળવવામાં મુશ્કેલી અને ઝાંખી દ્રષ્ટિની સમસ્યા થઈ શકે છે.
આ રોગમાં, કરોડરજ્જુની ડિસ્ક તેની જગ્યાએથી સરકી જાય છે અને ચેતા પર દબાણ લાવે છે. તેના લક્ષણોમાં કમરનો દુખાવો, એક પગ કે હાથમાં ઝણઝણાટ અને ચાલવામાં તકલીફનો સમાવેશ થાય છે.
શરીરમાં થાઇરોઇડ હોર્મોનની ઉણપને કારણે, હાથ અને પગની ચેતા પર દબાણ આવે છે. તેના લક્ષણોમાં થાક, વજનમાં વધારો, ઝણઝણાટ અને શુષ્ક ત્વચાનો સમાવેશ થાય છે.
જો હાથ અને પગમાં ઝણઝણાટ વારંવાર અથવા સતત ચાલુ રહે અને ચાલતી વખતે નબળાઇ, દુખાવો અથવા સંતુલન ગુમાવવા જેવી સમસ્યાઓ સાથે હોય, તો તમારે તાત્કાલિક ડૉક્ટર પાસે તમારી તપાસ કરાવવી જોઈએ.