Income Tax: નીચે દુકાન અને ઉપર મકાન , જાણો આ કિસ્સામાં શું છે ઇન્કમ ટેક્સના નિયમો
જ્યારે આખું કુટુંબ તે મકાનમાં રહે છે જો તમે જાતે પણ તે જ ઘરમાં રહો છો ત્યારે ભાડુ કમાતા ન હોય તો પછી તેને એક સ્વ-વ્યવસાયી મકાનની મિલકત ગણી શકાય . તે કિસ્સામાં મિલકતની કુલ વાર્ષિક કિંમત શૂન્ય તરીકે ગણવામાં આવશે.
ઘણા કિસ્સામાં એવું જોવા મળે છે બે માળના મકાનની ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર દુકાન હોય અને મકાનમાલિકનો પરિવાર પહેલા માળે રહેતો હોય છે. આ સ્થિતિમાં પ્રશ્ન એ ઉઠે છે કે ઇન્કમટેક્સ રીટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે શું ઉલ્લેખ કરવો? જ્યારે ગ્રાઉન્ડ ફ્લોરથી બિઝનેસ કરવામાં આવી રહ્યો હોય ત્યારે તેના પર ટેક્સનો નિયમ શું હશે?
જો ગ્રાઉન્ડ ફ્લોરથી બિઝનેસ ચાલી રહ્યો છે તે હાઉસ પ્રોપર્ટીની આવક હેઠળ ગણવામાં આવશે નહીં. એટલે કે, દુકાનની કમાણી ઘરની કમાણી સાથે જોડી શકાતી નથી. બંને માટેના નિયમો અલગ છે. ગ્રાઉન્ડ ફ્લોર પર ચાલતી દુકાનની કમાણી ‘બિઝનેસ પ્રોફેશન’ ના સ્લેબમાં રાખવામાં આવશે. તદનુસાર તમારે ITRમાં જાણ કરવી પડશે અને તેનો ટેક્સ ભરવો પડશે. આ હેઠળ તમારે બિઝનેસ કરવાના નફા અને નુકશાન બતાવવા પડશે. બીજી બાજુ તમારું પ્રથમ માળ ઘર તરીકે ગણવામાં આવશે. તમે તેમાં જાતે જ રહો છો તેથી ઘરની મિલકતમાંથી થતી કમાણી શૂન્ય ગણવામાં આવશે.
ઘર 6 મહિના ખાલી અને 6 મહિના માટે ભાડા પર રહ્યું છે તેવી જ રીતે ધારો કે કોઈ મકાન 6 મહિના માટે ભાડે આપવામાં આવે છે પરંતુ બાકીના 6 મહિના ખાલી રહે છે, તો પછી તેના પર ટેક્સનો નિયમ શું હશે. તે મિલકતના કુલ વાર્ષિક મૂલ્યની ગણતરી કરે છે. આ માટે આંકડા મુજબ નિર્ણય લેવામાં આવે છે કે કેટલી રકમ આખા વર્ષ દરમિયાન મળી શકે છે. પછી જે વર્ષભર ભાડા તરીકે મળ્યું છે તે બહાર કાઢી તેને વાસ્તવિક ભાડુ કહેવામાં આવે છે. જો વાસ્તવિક ભાડુ વ્યાજબી ભાડા કરતા ઓછું હોય તો તેનો અર્થ એ કે ઘર થોડા મહિનાથી ભાડા પર નહોતું. આવા કિસ્સામાં ભાડાના રૂપે પ્રાપ્ત નાણાંને એકંદર વાર્ષિક મૂલ્ય માનવામાં આવે છે.
જ્યારે આખું કુટુંબ તે મકાનમાં રહે છે જો તમે જાતે પણ તે જ ઘરમાં રહો છો ત્યારે ભાડુ કમાતા ન હોય તો પછી તેને એક સ્વ-વ્યવસાયી મકાનની મિલકત ગણી શકાય . તે કિસ્સામાં મિલકતની કુલ વાર્ષિક કિંમત શૂન્ય તરીકે ગણવામાં આવશે. આ તમારા ઘરની આવક માનવામાં આવશે નહીં. તેના પર કોઈ ટેક્સ લાગશે નહીં.
મકાન ભાડા પર છૂટ મળશે એવી પરિસ્થિતિ છે જ્યારે તમારે તમારા પોતાના મકાનમાં રહેતી વખતે ભાડુ ચૂકવવું પડે તો કર મુક્તિનો થોડો ફાયદો થઈ શકે છે. આ સ્વરોજગાર લોકો માટે છે. તે હોઈ શકે કે તમારી કંપની તમને એલાઉન્સ ન આપે. આવા લોકો માટે મકાન ભાડા પર સરકારે પણ થોડી રાહત આપી છે. મહત્તમ ભાડું દર મહિને 5,000 અથવા કુલ આવકનો 25% ભાડુ પર ખર્ચવામાં આવે છે. આ બંનેમાંથી જે પણ ખર્ચ ઓછો થશે, તેને ટેક્સ છૂટનો લાભ મળશે. આ માટે તમારે ફોર્મ 10 BA હેઠળ સંપૂર્ણ માહિતી આપવી પડશે.