English हिन्दी ಕನ್ನಡ తెలుగు मराठी বাংলা ਪੰਜਾਬੀ मनी9 Trends9
5
IPL 2024 તાજા સમાચાર લોકસભા ચૂંટણી 2024 ગુજરાત વીડિયોઝ રાશિફળ ટેકનોલોજી રાષ્ટ્રીય વર્લ્ડ બિઝનેસ વેબસ્ટોરી મનોરંજન ફોટો ગેલેરી ટ્રેન્ડિંગ ટોપિક કૃષિ ભક્તિ રામ મંદિર મહારાષ્ટ્ર

Gandhi Jayanti 2021: જાણો ભારતીય ચલણી નોટ પર ગાંધીજીના ફોટોની રસપ્રદ વાત

Gandhi Jayanti 2021: શું તમે જાણો છો? તમારા ખિસ્સામાં રરહેલી નોટ પર રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીનો ફોટો ક્યાંથી આવ્યો? જો નહીં, તો આજે અમે તમને તેના વિશે માહિતી આપીએ છીએ.

TV9 Gujarati
| Edited By: | Updated on: Oct 02, 2021 | 7:43 AM
રિઝર્વ બેંકે 1969 માં પ્રથમ 100 રૂપિયાની નોટો ગાંધીજીના ચિત્ર સાથેની કોમેમોરેટિવ એટલે સ્મરણના રૂપે ચલણી નોટ રજૂ કરી હતી. આ વર્ષ તેમનું જન્મ શતાબ્દી વર્ષ હતું અને નોટા પર તેમની તસવીર પાછળ સેવાગ્રામ આશ્રમ પણ હતો. ગાંધીજીની વર્તમાન તસવીર ધરાવતી ચલણી નોટો સૌપ્રથમ 1987 માં રજૂ કરવામાં આવી હતી. 500 રૂપિયાની નોટ સૌપ્રથમ ઓક્ટોબર 1987 માં ગાંધીજીના હસતા ચહેરાના ચિત્ર સાથે રજૂ કરવામાં આવી હતી. આ પછી ગાંધીજીની આ તસવીરનો ઉપયોગ અન્ય ચલણી નોટો પર પણ થવા લાગ્યો.

રિઝર્વ બેંકે 1969 માં પ્રથમ 100 રૂપિયાની નોટો ગાંધીજીના ચિત્ર સાથેની કોમેમોરેટિવ એટલે સ્મરણના રૂપે ચલણી નોટ રજૂ કરી હતી. આ વર્ષ તેમનું જન્મ શતાબ્દી વર્ષ હતું અને નોટા પર તેમની તસવીર પાછળ સેવાગ્રામ આશ્રમ પણ હતો. ગાંધીજીની વર્તમાન તસવીર ધરાવતી ચલણી નોટો સૌપ્રથમ 1987 માં રજૂ કરવામાં આવી હતી. 500 રૂપિયાની નોટ સૌપ્રથમ ઓક્ટોબર 1987 માં ગાંધીજીના હસતા ચહેરાના ચિત્ર સાથે રજૂ કરવામાં આવી હતી. આ પછી ગાંધીજીની આ તસવીરનો ઉપયોગ અન્ય ચલણી નોટો પર પણ થવા લાગ્યો.

1 / 5
મહાત્મા ગાંધીની તસવીર સાથે 1996 થી ચલણમાં આવેલી નવી નોટોમાં 5, 10, 20, 100, 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટોનો સમાવેશ થતો હતો. આ દરમિયાન, અશોક સ્તંભને બદલે, રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીનો ફોટો અને અશોક સ્તંભનો ફોટો નોટની નીચે ડાબી બાજુ છાપવામાં આવ્યો હતો.

મહાત્મા ગાંધીની તસવીર સાથે 1996 થી ચલણમાં આવેલી નવી નોટોમાં 5, 10, 20, 100, 500 અને 1000 રૂપિયાની નોટોનો સમાવેશ થતો હતો. આ દરમિયાન, અશોક સ્તંભને બદલે, રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધીનો ફોટો અને અશોક સ્તંભનો ફોટો નોટની નીચે ડાબી બાજુ છાપવામાં આવ્યો હતો.

2 / 5
બાપુનું ચિત્ર જે આજે આપણે નોટ પર જોઈએ છીએ તે 1946 માં વાઇસરોય હાઉસ (હવે રાષ્ટ્રપતિ ભવન) માં દોરવામાં આવ્યું હતું. મ્યાનમાર (ત્યારે બર્મા) અને ભારતમાં રાષ્ટ્રપિતાના બ્રિટીશ સેક્રેટરી તરીકે સેવા આપતા ફ્રેડરિક પેથિક લોરેન્સને મળવા પહોંચ્યા હતા. ત્યાં લીધેલ ગાંધીજીની તસવીર ભારતીય નોટો પર પોટ્રેટ તરીકે અંકિત હતી. જોકે, આ ફોટો કયા ફોટોગ્રાફરે લીધો હતો તે અંગે કોઈ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી.

બાપુનું ચિત્ર જે આજે આપણે નોટ પર જોઈએ છીએ તે 1946 માં વાઇસરોય હાઉસ (હવે રાષ્ટ્રપતિ ભવન) માં દોરવામાં આવ્યું હતું. મ્યાનમાર (ત્યારે બર્મા) અને ભારતમાં રાષ્ટ્રપિતાના બ્રિટીશ સેક્રેટરી તરીકે સેવા આપતા ફ્રેડરિક પેથિક લોરેન્સને મળવા પહોંચ્યા હતા. ત્યાં લીધેલ ગાંધીજીની તસવીર ભારતીય નોટો પર પોટ્રેટ તરીકે અંકિત હતી. જોકે, આ ફોટો કયા ફોટોગ્રાફરે લીધો હતો તે અંગે કોઈ માહિતી ઉપલબ્ધ નથી.

3 / 5
ગાંધીજીની તસવીર પહેલા અલગ અલગ સંપ્રદાયોની નોટો પર અલગ અલગ ડિઝાઇન અને તસવીરો હતી. 1949 માં તત્કાલીન સરકારે અશોક સ્તંભ સાથે એક રૂપિયાની નવી નોટ રજૂ કરી હતી. 1953 થી નોટો પર હિન્દીનો ઉલ્લેખ થવા લાગ્યો. 1954 માં 1000, 5000 અને 10000 ની ઉચ્ચ મૂલ્યની નોટો ફરી શરૂ કરવામાં આવી હતી. 1000 રૂપિયાની નોટમાં તાંજોર મંદિરની ડિઝાઇન હતી, 5000 રૂપિયાની નોટમાં ગેટવે ઓફ ઇન્ડિયા અને 10,000 રૂપિયાની નોટમાં સિંહ મૂડી, અશોક સ્તંભ હતો. જોકે, આ નોટો 1978 માં બંધ કરવામાં આવી હતી. 1980 માં નોટોના નવા સેટ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા.

ગાંધીજીની તસવીર પહેલા અલગ અલગ સંપ્રદાયોની નોટો પર અલગ અલગ ડિઝાઇન અને તસવીરો હતી. 1949 માં તત્કાલીન સરકારે અશોક સ્તંભ સાથે એક રૂપિયાની નવી નોટ રજૂ કરી હતી. 1953 થી નોટો પર હિન્દીનો ઉલ્લેખ થવા લાગ્યો. 1954 માં 1000, 5000 અને 10000 ની ઉચ્ચ મૂલ્યની નોટો ફરી શરૂ કરવામાં આવી હતી. 1000 રૂપિયાની નોટમાં તાંજોર મંદિરની ડિઝાઇન હતી, 5000 રૂપિયાની નોટમાં ગેટવે ઓફ ઇન્ડિયા અને 10,000 રૂપિયાની નોટમાં સિંહ મૂડી, અશોક સ્તંભ હતો. જોકે, આ નોટો 1978 માં બંધ કરવામાં આવી હતી. 1980 માં નોટોના નવા સેટ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા.

4 / 5
RBI એ 1996 માં વધારાની સુવિધાઓ સાથે મહાત્મા ગાંધી શ્રેણીની નવી નોટો રજૂ કરી હતી. આ સુવિધાઓમાં બદલાયેલ વોટરમાર્ક, વિન્ડોડ સિક્યુરિટી થ્રેડ, લેટન્ટ ઇમેજ અને વિઝ્યુઅલ વિકલાંગ લોકો માટે ઇન્ટેગલિઓ સુવિધાઓ શામેલ છે. 1996 પહેલા, 1987 માં, મહાત્મા ગાંધીની તસવીરનો ઉપયોગ વોટરમાર્ક તરીકે કરવામાં આવ્યો હતો. જે નોટની ડાબી બાજુ દેખાતી હતી. બાદમાં દરેક નોટમાં ગાંધીજીનું ચિત્ર છાપવામાં આવી રહ્યું છે.

RBI એ 1996 માં વધારાની સુવિધાઓ સાથે મહાત્મા ગાંધી શ્રેણીની નવી નોટો રજૂ કરી હતી. આ સુવિધાઓમાં બદલાયેલ વોટરમાર્ક, વિન્ડોડ સિક્યુરિટી થ્રેડ, લેટન્ટ ઇમેજ અને વિઝ્યુઅલ વિકલાંગ લોકો માટે ઇન્ટેગલિઓ સુવિધાઓ શામેલ છે. 1996 પહેલા, 1987 માં, મહાત્મા ગાંધીની તસવીરનો ઉપયોગ વોટરમાર્ક તરીકે કરવામાં આવ્યો હતો. જે નોટની ડાબી બાજુ દેખાતી હતી. બાદમાં દરેક નોટમાં ગાંધીજીનું ચિત્ર છાપવામાં આવી રહ્યું છે.

5 / 5

Latest News Updates

Follow Us:
Web Stories View more
IPL 2024 વચ્ચે પ્રીટિ ઝિન્ટાનું બોલિવુડમાં ધમાકેદાર કમબેક, તસવીરો આવી સામે
IPL 2024 વચ્ચે પ્રીટિ ઝિન્ટાનું બોલિવુડમાં ધમાકેદાર કમબેક, તસવીરો આવી સામે
હેલિકોપ્ટર 1 લીટર ઈંધણમાં કેટલી માઈલેજ આપે, ઊડે છે આ ખાસ ઈંધણ વડે
હેલિકોપ્ટર 1 લીટર ઈંધણમાં કેટલી માઈલેજ આપે, ઊડે છે આ ખાસ ઈંધણ વડે
જાણો પરસેવો થવો તમારા સ્વાસ્થ્ય સારો છે કે ખરાબ !
જાણો પરસેવો થવો તમારા સ્વાસ્થ્ય સારો છે કે ખરાબ !
IPL 2024માં કોમેન્ટ્રી બોક્સમાં ધૂમ મચાવનાર નવજોત સિંહ સિંધુની દીકરી છે ગ્લેમરસ
IPL 2024માં કોમેન્ટ્રી બોક્સમાં ધૂમ મચાવનાર નવજોત સિંહ સિંધુની દીકરી છે ગ્લેમરસ
આજનું રાશિફળ તારીખ : 24-04-2024
આજનું રાશિફળ તારીખ : 24-04-2024
લગ્નન પત્રિકા પર ભગવાનનો ફોટો છાપવો જોઈએ કે નહીં? પ્રેમાનંદ મહારાજે જણાવ્યું
લગ્નન પત્રિકા પર ભગવાનનો ફોટો છાપવો જોઈએ કે નહીં? પ્રેમાનંદ મહારાજે જણાવ્યું
g clip-path="url(#clip0_868_265)">