મહારાષ્ટ્રમાં રચાયો ઈતિહાસ, જાણો BJP-શિંદે ગઠબંધનની જીતના આ છે મોટા કારણ
લોકસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ, ઉદ્ધવ ઠાકરે અને શરદ પવારની ત્રિપુટીએ ભાજપની આગેવાની હેઠળના મહાગઠબંધનને મોટો ફટકો આપ્યો હતો, પરંતુ પાંચ મહિનામાં ચિત્ર બદલાઈ ગયું છે. ભાજપની આગેવાની હેઠળનું મહાયુતિ ગઠબંધન જંગી બહુમતી સાથે સત્તામાં પરત ફરતું જણાયુ છે.
મહારાષ્ટ્રમાં BJP-શિંદે ગઠબંધનની ભવ્ય જીત થઇ છે. લોકસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ, ઉદ્ધવ ઠાકરે અને શરદ પવારની ત્રિપુટીએ ભાજપની આગેવાની હેઠળના મહાગઠબંધનને મોટો ફટકો આપ્યો હતો, પરંતુ પાંચ મહિનામાં ચિત્ર બદલાઈ ગયું છે. ભાજપની આગેવાની હેઠળનું મહાયુતિ ગઠબંધન જંગી બહુમતી સાથે સત્તામાં પરત ફરતું જણાય છે. ભાજપ, એકનાથ શિંદેની શિવસેના અને અજિત પવારની એનસીપીએ સાથે મળીને કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળની મહા વિકાસ અઘાડીનો સફાયો કર્યો છે.
મહારાષ્ટ્રમાં 288 વિધાનસભા બેઠકોના વલણોમાં, મહાયુતિ 221 બેઠકો જીતતી જોવા મળી રહી છે, જ્યારે મહા વિકાસ આઘાડી 55 બેઠકો સુધી મર્યાદિત જોવા મળી રહી છે. કોંગ્રેસ, ઉદ્ધવ ઠાકરેની શિવસેના (UBT) અને શરદ પવારની પાર્ટી NCP (S) કોઈ અસર બતાવી શકી નથી. ભાજપ, શિવસેના અને એનસીપી ગઠબંધનને 220થી વધુ સીટો મળી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, સવાલ એ ઊભો થાય છે કે પાંચ મહિનામાં મહારાષ્ટ્રમાં એવું શું બદલાઈ ગયું કે 2024માં લોકસભામાં વધુ સારું પ્રદર્શન કરનાર મહા વિકાસ અઘાડી સંપૂર્ણપણે નિષ્ફળ ગઈ અને મહાયુતિએ ન માત્ર જોરદાર વાપસી કરી પરંતુ સત્તામાં પણ આવી. બે તૃતીયાંશ બહુમતી પુનરાગમન કરતી હોય તેવું લાગે છે.
5 મહિનામાં બદલાઇ તસવીર
2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં મળેલી હારમાંથી બોધપાઠ લઈને બીજેપીની આગેવાની હેઠળના મહાગઠબંધને ઘણા મહત્વપૂર્ણ પગલાં લીધા હતા. શિંદે સરકારે ઘણી લોકપ્રિય યોજનાઓ શરૂ કરી અને તેને લોકો સુધી પહોંચાડવાનું કામ કર્યું. મુખ્યમંત્રી એકનાથ શિંદે અને ડેપ્યુટી સીએમ અજિત પવારે મહારાષ્ટ્રના તમામ વિસ્તારોની મુલાકાત લીધી અને રાજકીય વાતાવરણ બનાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. મહિલાઓ માટે લાડલી બહેન યોજના શરૂ કરવામાં આવી હતી જે ચૂંટણીમાં મહત્વની સાબિત થઈ છે. આ સિવાય ભાજપનું તેના વિકૃત રાજકીય સમીકરણને સુધારવાનું પગલું અસરકારક સાબિત થયું. આવાં ઘણાં મહત્ત્વનાં કારણો હતાં, જે મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીમાં ભાજપ-શિંદે અને અજિત પવાર માટે રાજકીય લાઈફલાઈન સાબિત થયાં.
લાડલી બહેન યોજના ટ્રમ્પ કાર્ડ
શિંદે સરકાર દ્વારા મહિલાઓ માટે શરૂ કરવામાં આવેલી લાડલી બહેન યોજના મહાયુતિ માટે મહત્વની કડી સાબિત થઈ છે. તેમણે લોકસભામાં મળેલી હારમાંથી પણ બોધપાઠ લીધો છે અને આક્રમક રીતે પોપ્યુલિસ્ટ પ્લાનનો પ્રચાર કર્યો છે. લાડલી બ્રાહ્મણ યોજના દ્વારા મહિલા મતદારોને રીઝવવાના પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા છે. મહારાષ્ટ્રની બે કરોડથી વધુ મહિલાઓને દર મહિને 1,500 રૂપિયા પૂરા પાડતી લાડલી બહેના યોજનાને જીતનું મહત્વનું પરિબળ માનવામાં આવે છે.
હિન્દુ મતોનું ધ્રુવીકરણ
લોકસભા ચૂંટણીમાં રાહુલ ગાંધી દ્વારા બંધારણ અને અનામત સામે ખતરો હોવાના મુદ્દે ભાજપની આગેવાની હેઠળના મહાગઠબંધનને મોટો ફટકો પડ્યો હતો. મહારાષ્ટ્રમાં હિન્દુ મતદારો સંપૂર્ણપણે જાતિઓમાં વિખરાયેલા હતા, જેનું નુકસાન ભાજપ-શિંદે-અજિત પવારને ફટકો હતો. વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપ જાતિઓમાં વિખરાયેલા હિંદુ મતોને સંપૂર્ણપણે એક કરવામાં સફળ રહ્યો. હિંદુ મતોને એક કરવા માટે ભાજપનું ‘કટોગે તો બટોગે’ અને ‘જો તમે સંગઠિત રહો તો સુરક્ષિત હશો’ના સૂત્ર અસરકારક સાબિત થયા છે.
ભાજપ અને તેના સહયોગી નેતાઓએ તેમના ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન વોટ જેહાદની કથા તૈયાર કરી હતી, જેના દ્વારા એ બતાવવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો હતો કે મુસ્લિમ સમુદાયે એકજૂથ થઈને લોકસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપ વિરુદ્ધ મતદાન કર્યું છે. તેની અસર વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં પણ જોવા મળી રહી છે. ભાજપની તરફેણમાં હિંદુ મતોનું ધ્રુવીકરણ થયું, કારણ કે મહા વિકાસ અઘાડી માટે ઘણા મુસ્લિમ ઉલેમાનો ટેકો મોંઘો સાબિત થયો. મરાઠા આરક્ષણ આંદોલન પર મૌન જાળવવાનું પગલું પણ ભાજપ માટે મદદરૂપ સાબિત થયું છે. આ કારણે તે મરાઠા અને ઓબીસી બંનેને આકર્ષવામાં સફળ રહી હતી. ભાજપ અને તેના જોડાણે રાજ્યમાં ઓબીસી મતો પર ઘણું ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. પાર્ટીએ એ સુનિશ્ચિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો કે ઓબીસી મતો વિખેરાઈ ન જાય. OBCએ મહાયુતિની તરફેણમાં એકતા દર્શાવી છે.
RSSએ ખૂબ સક્રિય બનીને કામ કર્યુ
મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીમાં રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘની સક્રિયતા ભાજપ અને તેના સાથી પક્ષો માટે રાજકીય રીતે ફાયદાકારક હતી. સંઘે તેના 36 સહયોગી સંગઠનો સાથે પાયાના સ્તરે કામ કર્યું. સંઘે તેની સાથે જોડાયેલા સંગઠનો સાથે મળીને મેદાનમાં નાના જૂથો બનાવીને પાયાના સ્તરે કામ કર્યું. વિશ્વ હિન્દુ પરિષદ, બજરંગ દળ, મજદૂર સંઘ, કિસાન સંઘ, રાષ્ટ્ર સેવિકા સમિતિ, દુર્ગા શક્તિ જેવા સંઘ સાથે સંકળાયેલા સંગઠનોના કાર્યકરોએ ‘જાગરણ મંચ’ના બેનર હેઠળ ઘરે-ઘરે પ્રચાર કર્યો. આ સંગઠનો લેન્ડ જેહાદ, લવ જેહાદ, ધર્માંતરણ, પથ્થરબાજી, રમખાણો, ભ્રષ્ટાચાર, મહિલા અત્યાચાર જેવા મુદ્દાઓ પર લોકોને જાગૃત કરી રહ્યા છે અને લોકોને 100 ટકા મતદાન માટે અપીલ કરતા જોવા મળ્યા હતા. મતદારોને બૂથ કેન્દ્રો સુધી લઈ જવા માટે સંઘ અને તેના સહયોગીઓ દ્વારા કરાયેલું પગલું ભાજપ માટે મહત્ત્વનું પરિબળ સાબિત થયું.
ભાજપનું ચૂંટણી સંચાલન
મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીમાં ભાજપ માત્ર તેના વરિષ્ઠ નેતાઓને જ નહીં પરંતુ તેના કાર્યકર્તાઓને પણ પાયાના સ્તરે સામેલ કરીને રાજકીય વાતાવરણને સંપૂર્ણપણે બદલવામાં સફળ રહ્યું છે. જ્યારે કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહે મહારાષ્ટ્રના ચૂંટણી પ્રબંધનનો હવાલો સંભાળ્યો અને તેને જમીન પર લાવ્યો, ત્યારે પીએમ મોદીએ તેમની જાહેર સભાઓ દ્વારા રાજકીય વાતાવરણ બદલી નાખ્યું. આ વખતે ભાજપે વિદર્ભ પર પણ પ્રહારો કર્યા છે.
