આ વર્ષની શરૂઆતમાં વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમ (World Economic Forum) દ્વારા એક અહેવાલ આવ્યો હતો. જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે રોગચાળાએ અમને જેન્ડર સમાનતાના લક્ષ્યને પ્રાપ્ત કરવા માટે 50 વર્ષ પાછળ ધકેલી દીધા છે. આ સદીના મધ્ય સુધીમાં સમગ્ર વિશ્વમાં લિંગ સમાનતા હાંસલ કરવાના લક્ષ્યને કોરોના રોગચાળાએ પાછળ ધકેલી દીધું છે.પરંતુ આ બધી વિચિત્રતાઓ છતાં 2021 માં પણ આવી કેટલીક ઘટનાઓ બની હતી. જે વિશ્વના ઇતિહાસમાં પ્રથમ વખત બની હતી.
જ્યાં મહિલાઓને લાંબા સંઘર્ષ અને લડત બાદ જીત મળી હતી. જ્યાં તેણે સમાજમાં સ્થાન હાંસલ કરવા અને પુરુષોની બરાબરી પર કામ કરવાની દિશામાં એક પગલું આગળ વધાર્યું. તમારા એકાઉન્ટ પર જીત રેકોર્ડ કરી.
આ પસાર થતા વર્ષની કેટલીક મુખ્ય ઘટનાઓ નીચે મુજબ છે-
અમેરિકાને પ્રથમ મહિલા રાષ્ટ્રપતિ મળ્યા આ વર્ષની શરૂઆત જ આવા સમાચાર સાથે થઈ હતી. જે વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી દેશના ઈતિહાસમાં પહેલી ઘટના હતી. અમેરિકન લોકશાહીના ઈતિહાસમાં સૌપ્રથમ વખત તે દેશે એક મહિલાને તેના ઉપ રાષ્ટ્રપ્રમુખ તરીકે ચૂંટ્યા. તે દેશમાં પિતૃસત્તાના મૂળ કેટલા ઊંડા છે, તેનો અંદાજો એ વાત પરથી લગાવી શકાય છે કે સ્ત્રી-પુરુષ સમાનતાના દરેક પ્રશ્નને ઉઠાવવામાં અગ્રેસર રહેનાર વિશ્વના સૌથી વિકસિત દેશે આજ સુધી તેની કમાન કોઈ મહિલાને સોંપી નથી. હતી. પરંતુ આ બાબતમાં 2021 નસીબદાર હતું કે અમેરિકાને તેની મહિલા ઉપરાષ્ટ્રપતિ મળી છે. અમેરિકન મહિલાઓ માટે તે ખૂબ જ ગર્વની અને મોટી સિદ્ધિની ક્ષણ હતી.
ટ્રેઝરી વિભાગના પ્રથમ મહિલા વડા અમેરિકામાં ટ્રેઝરી ડિપાર્ટમેન્ટની સ્થાપના 1789માં થઈ હતી અને ત્યારથી અત્યાર સુધી એવું ક્યારેય બન્યું નથી કે કોઈ મહિલાએ તેનું નેતૃત્વ કર્યું હોય. પરંતુ વર્ષ 2021 એ આ કેસમાં પણ 230 વર્ષ જૂનો રેકોર્ડ તોડ્યો અને અર્થશાસ્ત્રી જેનેટ યેલેન ટ્રેઝરી વિભાગના પ્રથમ મહિલા વડા તરીકે નિયુક્ત થયા હતા. રાષ્ટ્રપતિ જો બાઈડન અને ઉપરાષ્ટ્રપતિ કમલા હેરિસના નેતૃત્વમાં આ વર્ષે પ્રથમ વખત અમેરિકન ઈતિહાસના અનેક પ્રકરણો લખાયા છે .
ક્લોઈ ઝાઓએ ઇતિહાસ રચ્યો આ વર્ષે ફિલ્મ નિર્માતા ક્લોઈ ઝાઓને તેમની ફિલ્મ નોમડલેન્ડ માટે શ્રેષ્ઠ નિર્દેશકનો ઓસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો. એકેડેમી એવોર્ડના ઈતિહાસમાં આ માત્ર બીજી વખત હતું જ્યારે કોઈ મહિલાને શ્રેષ્ઠ દિગ્દર્શક માટે એકેડેમી એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો અને તે પ્રથમ વખત હતું જ્યારે કોઈ એશિયાઈમાં જન્મેલી મહિલાને આ સન્માન મળ્યું હતું. આ પહેલા કેથરિન બિગેલો હર્ટ લોકર ફિલ્મ માટે શ્રેષ્ઠ દિગ્દર્શકનો ઓસ્કાર મેળવનાર અમેરિકન મહિલા હતી.
રશિયાએ મહિલાઓના ડ્રાઇવિંગ પરનો પ્રતિબંધ હટાવ્યો આ વર્ષની મહિલાઓની એક મોટી ઉપલબ્ધિ એ હતી કે રશિયાએ મહિલાઓની ટ્રેન ચલાવવા પરનો પ્રતિબંધ હટાવવાનો ઐતિહાસિક નિર્ણય લીધો અને તે પછી તે દેશમાં પહેલીવાર મેટ્રો ડ્રાઈવર તરીકે મહિલાની નિમણૂક કરવામાં આવી છે. અગાઉ એક કાયદા હેઠળ રશિયામાં મહિલાઓને ટ્રેન ચલાવવા પર પ્રતિબંધ હતો. ટ્રેન ચલાવવી એ ભારે પુરૂષવાચી કામ તરીકે જોવામાં આવતું હતું. જેના માટે સ્ત્રીઓ યોગ્ય ન હતી. લાંબા સમયથી રશિયામાં મહિલાઓ માંગ કરી રહી હતી કે ટ્રેન ચલાવવી એ એવું કાર્ય નથી કે જેમાં સ્નાયુબદ્ધ શક્તિની જરૂર હોય. આ કૌશલ્યનું કામ છે અને કૌશલ્યમાં બંને જાતિ સમાન છે. આખરે મહિલાઓનો સંઘર્ષ જીત્યો અને મહિલાઓ પરનો પ્રતિબંધ હટાવી લેવામાં આવ્યો છે.
લિંગ સમાનતા તરફ ચીનનું પગલું આ વર્ષના અંતમાં ચીનમાંથી એક પ્રોત્સાહક સમાચાર આવ્યા છે. MeToo આંદોલનથી લિંગ સમાનતા અને સુરક્ષા સુનિશ્ચિત ન કરવા બદલ ટીકા થઈ રહેલા ચીને કાર્યસ્થળે મહિલાઓ માટે સમાનતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે એક નવો કાયદો રજૂ કર્યો છે. આ નવા કાયદા અનુસાર નોકરીના ઈન્ટરવ્યુમાં કોઈપણ મહિલાને તેની વૈવાહિક સ્થિતિ, ગર્ભાવસ્થા, લગ્ન, બાળકો વગેરે સંબંધિત કોઈપણ પ્રશ્ન પૂછવો એ કાનૂની અપરાધ હશે. જો કે અન્ય વિકસિત દેશોમાં આવો કાયદો પહેલેથી જ અમલમાં છે, પરંતુ ચીને આ દિશામાં પહેલું પગલું ભર્યું છે.
કુવૈતમાં મહિલાઓને સેનામાં જોડાવાની પરવાનગી મળી આ વર્ષે ઓક્ટોબરમાં મિડલ ઈસ્ટના દેશ કુવૈતમાંથી એક ખુશખબર આવ્યા હતા. જેણે તેના દાયકાઓ જૂના પ્રતિબંધને હટાવીને મહિલાઓને કુવૈતી સેનામાં પ્રવેશની મંજૂરી આપી હતી. કુવૈતની સ્થાનિક મીડિયા એજન્સીએ આ સમાચાર આપ્યા છે. ત્રણ વર્ષ પહેલા 2018માં સાઉદી અરેબિયાએ પણ દાયકાઓ જૂના પ્રતિબંધને હટાવીને સેનામાં મહિલાઓની ભરતીને મંજૂરી આપી હતી. પહેલા યુએઈમાં આ પરવાનગી આપવામાં આવી હતી. UAE અને સાઉદી અરેબિયા પછી કુવૈત આ વર્ષે મધ્ય પૂર્વમાં ત્રીજો દેશ બન્યો જ્યાં તેની સેનામાં મહિલાઓ છે.
ઈન્ડોનેશિયામાં મહિલાઓની વર્જિનિટી ટેસ્ટ બંધ આ વર્ષના સૌથી ખુશીના અને સૌથી આશાસ્પદ સમાચાર ઈન્ડોનેશિયાથી આવ્યા છે. ઈન્ડોનેશિયાના આર્મી ચીફ ઓફ સ્ટાફ જનરલ એન્ડિકા પરકાસાએ એક સત્તાવાર જાહેરાત કરી છે કે ઈન્ડોનેશિયાની સેનામાં ભરતી થવા માટે અરજી કરતી મહિલાઓ હવે વર્જિનિટી ટેસ્ટમાંથી પસાર થશે નહીં.
ઈન્ડોનેશિયામાં મહિલાઓ આ નારી વિરોધી નિયમને બદલવા માટે એક દાયકાથી લડત ચલાવી રહી છે. આ પ્રશ્ન આંતરરાષ્ટ્રીય માનવાધિકાર સંગઠનોએ પણ ઉઠાવ્યો હતો. ઈન્ડોનેશિયાના માનવાધિકાર કાર્યકર્તાએ લખ્યું કે આ જીત એટલા માટે પણ મોટી છે કારણ કે મહિલાઓને હવે વર્જિનિટી ટેસ્ટના અપમાન અને પીડામાંથી પસાર થવું પડતું નથી.