Mango Farming : કેરીના સારા ઉત્પાદન માટે ખેડૂતોએ રાખવી પડશે ખાસ કાળજી, આ રીતે કરો દેખભાળ
જુલાઈ-ઓગસ્ટ મહિનામાં કેરીના છોડ રોપવામાં આવે છે. જો તમારી પાસે સિંચાઈની વ્યવસ્થા હોય તો તમે ફેબ્રુઆરી-માર્ચમાં પણ રોપણી કરી શકો છો. કેરીના છોડને પ્રથમ બે-ત્રણ વર્ષ ખાસ કાળજીની જરૂર પડે છે.
કેરી (Mango) એક એવો પાક છે કે એક વાર બગીચો તૈયાર કર્યા પછી તે ઘણા વર્ષો સુધી ઉપજ આપે છે. ફક્ત ખાસ કાળજીની જરૂર છે. જે ખેડૂતો કેરીના નવા બગીચા કરવા માંગતા હોય તેઓએ પહેલા વરસાદથી જ તૈયારીઓ શરૂ કરી દેવી જોઈએ. સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે કેરીની ખેતી (Mango Farming) કોઈપણ પ્રકારની જમીનમાં કરી શકાય છે. પરંતુ રેતાળ, પથ્થરવાળી અને આલ્કલાઇન જમીન કેરી માટે સારી માનવામાં આવતી નથી.
ખેડૂતોને પુષ્કળ ઉપજ મેળવવા માટે સુધારેલી જાતો પસંદ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. કેરીની જાતોને ત્રણ ભાગમાં વહેંચી શકાય. પ્રથમ તરત ફળ આપતી વિવિધતા, જે ખૂબ જ ઝડપથી વિકાસ પામે છે અને ટૂંક સમયમાં ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે. આમાં રીંગણ, તોતાપરી, ગુલાબ ખાસ, લંગડો, બોમ્બે ગ્રીન અને દશેરી મુખ્ય છે.
બીજી જાત મધ્યમ ફળ આપતી વિવિધતા છે. જેમાં મલ્લિકા, હિમસાગર, આમ્રપાલી, કેશર, સુંદરજા અને અલ્ફોન્ઝોનો સમાવેશ થાય છે. જ્યારે ત્રીજી જાત મોડી ફળ આપતી હોય છે. આ માટે ખેડૂતો ચૌંસા અને ફલજીની પસંદગી કરી શકે છે.
આ રીતે કેરીનો છોડ તૈયાર કરો
સારા રોપાઓ માટે, કેરીના ગોટલીઓ જૂન-જુલાઈમાં વાવવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત વ્યવસ્થાપન પદ્ધતિથી પણ રોપાઓ તૈયાર કરી શકાય છે. રોપાઓ રોપવા માટે મે મહિનામાં 50 સેમી વ્યાસનો એક મીટર ઊંડો ખાડો ખોદવો જોઈએ અને ખાડા દીઠ 30 થી 40 કિલો સડેલું છાણ ખાતર અને 100 ગ્રામ ક્લોરોપીરીફોસ પાવડર આપવો જોઈએ.
જુલાઈ-ઓગસ્ટ મહિનામાં વરસાદની મોસમમાં વાવેતર કરવામાં આવે છે. જો તમારી પાસે સિંચાઈની વ્યવસ્થા હોય તો તમે ફેબ્રુઆરી-માર્ચમાં પણ રોપણી શરૂ કરી શકો છો. કેરીના છોડને પ્રથમ બે-ત્રણ વર્ષ ખાસ કાળજીની જરૂર પડે છે. આ પછી ખેડૂતોને ઉત્પાદન મળવાનું શરૂ થાય છે
રોગો સામે નિવારક પગલાં
કેટલીકવાર સમય પહેલા જ ઝાડ પરથી ફળો પડવા લાગે છે. આને રોકવા માટે, 2% યુરિયાનું દ્રાવણ બનાવીને ઝાડ પર છાંટવામાં આવે છે. આ સિવાય નેપ્થાલિનનો પણ ઉપયોગ કરી શકાય છે. દવાનો પહેલો છંટકાવ ફળ બનવાના સમયે અને બીજો છંટકાવ ફળ આવી ગયા પછી કરવો જોઈએ.
બીજી તરફ બગધી કીટ પણ ફળ અને ઝાડ બંનેને પણ નુકસાન પહોંચાડે છે. તેના નિવારણ માટે 700 મિલી મિથાઈલ પેરાથીઓન 70 ઈસી 700 લિટર પાણીમાં ભેળવી છંટકાવ કરવો.
કેરી લણતી વખતે ખાસ કાળજી લેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. પાકેલી કેરીની કાપણી 8 થી 10 મીમી લાંબી સાંઠા સાથે કરવી જોઈએ. આ કારણે ફળો પર સ્ટેમ રોડ રોગનું જોખમ રહેતું નથી. ઝાડ પરથી કેરી હાથ વડે તોડી લેવી જોઈએ.