કઠોળ અને તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન વધારવા કેન્દ્ર સરકારની પહેલ, ખેડૂતોમાં બીજ મિનીકીટનું વિતરણ કરાશે
કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય નિયમિત કઠોળ અને તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન કરતા રાજ્યો તેમજ ચોમાસાની અછતવાળા વિસ્તારોમાં રવિ 2022-23 માટે બીજનું મિનીકીટ કરવાની યોજના ધરાવે છે.
નબળા ચોમાસાને (Monsoon) કારણે ખરીફ સિઝનના (Kharif season) પાકો દુષ્કાળનો સામનો કરી રહ્યા છે. જેના કારણે ખરીફ સીઝનના પાકોના ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થવાની ધારણા છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારે (Government) રવિ સિઝનમાં કઠોળ અને તેલીબિયાં પાકોનું ઉત્પાદન વધારવાનો રોડમેપ તૈયાર કર્યો છે. જે અંતર્ગત કેન્દ્ર સરકાર કઠોળ અને તેલીબિયાં પાકોના મિનીકીટ ખેડૂતોને બિયારણનું વિતરણ કરવા જઈ રહી છે. કેન્દ્ર સરકારનો અંદાજ છે કે વધુ સારા બિયારણ સાથે પાકની ઉત્પાદકતામાં લગભગ 20-25 ટકાનો વધારો થઈ શકે છે. ખેતીના સમાચાર અહીં વાંચો.
કેન્દ્રીય કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય નિયમિત કઠોળ અને તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન કરતા રાજ્યો તેમજ ચોમાસાની અછતવાળા વિસ્તારોમાં રવિ 2022-23 માટે બીજનું મિનીકીટ કરવાની યોજના ધરાવે છે. મિનીકિટ્સ નેશનલ સીડ કોર્પોરેશન (એનએસસી), નાફેડ દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવશે, જે રાષ્ટ્રીય ખાદ્ય સુરક્ષા મિશન દ્વારા ભારત સરકાર દ્વારા સંપૂર્ણ ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવે છે.
બીજ મિનીકીટ યોજનાનો આ હેતુ છે
કેન્દ્ર સરકારે નીચેના ઉદ્દેશ્યો સાથે ખેડૂતોને નવી ઉચ્ચ ઉપજ આપતી જાતોના બિયારણોના વિતરણ માટે મોટા પાયા પર બીજ મિનીકીટ કાર્યક્રમને મંજૂરી આપી છે. મંત્રાલય દ્વારા આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, ઉત્પાદન અને ઉત્પાદકતા વધારવા માટે ખેડૂતોમાં પાકની નવીનતમ જાતોને લોકપ્રિય બનાવવાના ઉદ્દેશ્યથી બીજ મિનીકિટ્સનું વિતરણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. મહારાષ્ટ્રના વિદર્ભ પ્રદેશમાં રેપસીડ અને મસ્ટર્ડ (R&M) ના બિન-પરંપરાગત વિસ્તારને આવરી લેતી વખતે, તમિલનાડુ, આંધ્રપ્રદેશ, તેલંગણા અને કર્ણાટક અને ઉત્તર પ્રદેશ, મધ્ય પ્રદેશ, નાના તેલીબિયાં જેવા દક્ષિણના રાજ્યો માટે મુખ્ય રવી તેલીબિયાં તરીકે મગફળી. બિહાર અને રાજસ્થાનમાં અળસી અને મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક અને તેલંગાણામાં કુસુમ બીજ મિનીકિટ્સનું વિતરણ કરવા માટે.
11 રાજ્યોમાં કઠોળ પાકના બીજનું વિતરણ
કઠોળને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, સરકારે 2022-23 દરમિયાન 11 રાજ્યોને કઠોળ અને અડદના 4.54 લાખ બીજ મિનીકિટ્સ અને મસૂરના 4.04 લાખ બીજ મિનીકિટ્સ ફાળવ્યા છે. ખાસ કરીને વરસાદની અછતવાળા વિસ્તારોમાં વહેલા વાવણીના હેતુ માટે, ઉત્તર પ્રદેશ માટે 1,11,563 કીટ, ઝારખંડ માટે 12,500 કીટ અને બિહાર માટે 12,500 કીટ આપવામાં આવી છે.
તે જ સમયે, મંત્રાલયે કહ્યું કે સરકાર 2022-23માં એક વિશેષ કાર્યક્રમ (TMU 370) ‘તુરમસૂર ખરડ – 370’ પણ લાગુ કરી રહી છે. જેના દ્વારા દેશના 120 જિલ્લામાં મસૂર અને 150 જિલ્લામાં અડદનું ઉત્પાદન વધારવાની યોજના છે.
છેલ્લા 3 વર્ષમાં કઠોળ અને તેલીબિયાંના ઉત્પાદનમાં વધારો થયો છે
છેલ્લા 3 વર્ષમાં કઠોળ અને તેલીબિયાંની ઉત્પાદકતામાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. કઠોળના કિસ્સામાં, ઉત્પાદકતા 727 kg/ha (2018-19) થી વધારીને 980 kg/ha (4થી એડવાન્સ અંદાજ, 2021-22) એટલે કે 34.8% કરવામાં આવી છે. તેવી જ રીતે, તેલીબિયાં પાકોની ઉત્પાદકતા 1271 kg/ha (2018-19) થી વધારીને 1292 kg/ha (4થી આગોતરી અંદાજ, 2021-22) કરવામાં આવી છે.
Latest News Updates
