One India One Gold Rate: આ રાજ્યએ સોના માટે લાગુ કર્યો ખાસ નિયમ, ગ્રાહકોને મળ્યો ફાયદો
અત્યારે એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં સોનાના ભાવમાં તફાવત છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે રાજ્યનું ગોલ્ડ એસોસિએશન દરરોજ સોનાના દર નક્કી કરે છે. આ સિવાય જ્વેલર્સ પણ પોતાના હિસાબે સોના પર ચાર્જ નક્કી કરે છે. આ ચાર્જના કારણે એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં સોનાના દરમાં તફાવત જોવા મળે છે.
કેરળ ‘વન ઈન્ડિયા વન ગોલ્ડ રેટ‘ નીતિ લાગુ કરનાર દેશનું પ્રથમ રાજ્ય બનવા જઈ રહ્યું છે. આ પોલિસી લાગુ થયા બાદ કેરળમાં બેંકોમાં જે દરે સોનાનો દર છે તે જ દરે સોનું ઉપલબ્ધ થશે. આ નીતિ આખા દેશમાં અમલ કરવાની કવાયત હજુ ચાલુ છે. આ નીતિ 916 શુદ્ધતાના 22 કેરેટ સોના માટે પણ લાગુ થશે. કેરળમાં આ પોલિસીના અમલની અસર જોવા મળશે કારણ કે ઓક્ટોબરથી માર્ચ સુધી લગ્નની સિઝન છે. આ સિઝનમાં સોનાની માંગ અને વેચાણમાં મોટો વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. ઈન્ટરનેશનલ બુલિયન એક્સચેન્જના કારણે દેશમાં વન ગોલ્ડ વન રેટ સ્કીમના અમલીકરણની શક્યતાઓ વેગ પકડવા લાગી છે. કેરળ આ કામ કરનાર પ્રથમ રાજ્ય બનવા જઈ રહ્યું છે.
‘One India One Gold Rate’ નીતિને કેરળમાં સૌથી પહેલા લાગુ કરવા પાછળ એક ખાસ કારણ છે. ભારતમાં સોનાના કુલ વપરાશમાં દક્ષિણ ભારતના રાજ્યોનો હિસ્સો 40% છે. આ 40 ટકામાંથી ત્રીજા ભાગનો વપરાશ એકલા કેરળમાં થાય છે. NSSOનો ડેટા દર્શાવે છે કે કેરળમાં સોના પર માથાદીઠ ખર્ચ સૌથી વધુ છે. મતલબ કે કેરળના લોકો દેશમાં સોનું ખરીદવામાં સૌથી વધુ ખર્ચ કરે છે. આ જ કારણ છે કે આ વિશેષ નીતિ સૌથી પહેલા કેરળમાં લાગુ થવા જઈ રહી છે.
સોનાના ભાવ કેવી રીતે નક્કી થાય છે?
- અન્ય કોમોડિટીના ભાવમાં વધઘટની અસર પણ સોનાના ભાવ પર જોવા મળી રહી છે. જેમ જેમ કોમોડિટીની માંગ વધે છે તેમ સોનાના ભાવમાં પણ વધારો થાય છે.
- અમેરિકા સહિત વૈશ્વિક મોંઘવારીની અસર સોનાના ભાવ પર જોવા મળી રહી છે. એવું જોવામાં આવે છે કે અમેરિકામાં મોંઘવારી વધવાને કારણે સોનું પણ મોંઘુ થઈ ગયું છે.
- રિઝર્વ બેંકની ગતિવિધિઓની અસર પણ સોનાના ભાવ પર જોવા મળી રહી છે. નોટોની છાપકામ, સોનાની ખરીદી અને વેચાણની અસર સોનાના દર પર જોવા મળી રહી છે.
- માંગ અને પુરવઠાની અસર સોનાના ભાવ પર જોવા મળી રહી છે. જો ઉત્પાદન ઓછું હોય અને માંગ વધારે હોય તો સોનાના ભાવ વધે છે.
સોનાના દરમાં કેમ તફાવત છે
અત્યારે એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં સોનાના ભાવમાં તફાવત છે. આવું એટલા માટે થાય છે કારણ કે રાજ્યનું ગોલ્ડ એસોસિએશન દરરોજ સોનાના દર નક્કી કરે છે. આ સિવાય જ્વેલર્સ પણ પોતાના હિસાબે સોના પર ચાર્જ નક્કી કરે છે. આ ચાર્જના કારણે એક રાજ્યથી બીજા રાજ્યમાં સોનાના દરમાં તફાવત જોવા મળે છે. વધુમાં, સોનાના દર દરરોજ બદલાય છે કારણ કે ચલણ વિનિમય દરો, આબકારી જકાત, રાજ્યના કર અને જ્વેલર્સના મેકિંગ ચાર્જ સોનાનો દર નક્કી કરે છે.
કેરળના નિયમોથી ગ્રાહકોને ફાયદો
કેરળમાં ‘વન ઈન્ડિયા વન ગોલ્ડ રેટ’ પોલિસી લાગુ થવાથી ગ્રાહકોને સોનાની કિંમતમાં ઘણા ફાયદા થશે. પહેલો ફાયદો એ થશે કે જ્વેલર્સ સોના માટે વધારાનો ચાર્જ લઈ શકશે નહીં. જ્વેલર્સ એસોસિએશનની મનમાની ચાલશે નહીં. નિશ્ચિત દરે જ સોનું ખરીદી અને વેચી શકાશે. કેરળમાં સોનાની કિંમત જાળવી રાખવાનો નિર્ણય કેરળ ગોલ્ડ એન્ડ સિલ્વર મર્ચન્ટ્સ એસોસિએશન દ્વારા જ લેવામાં આવ્યો છે, જે રાજ્યમાં સોનાનો દર નક્કી કરે છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે આ નીતિના અમલીકરણ સાથે કેરળના જાણીતા જ્વેલર્સ જેમ કે મલબાર ગોલ્ડ એન્ડ ડાયમંડ, જોયાલુક્કાસ અને કલ્યાણ જ્વેલર્સ તેમના ગ્રાહકોને માત્ર બેંક દરે જ સોનું વેચશે. મોટા ભાગના રાજ્યોમાં સોનાની કિંમત બેંક રેટ કરતા 150-300 રૂપિયા પ્રતિ ગ્રામ વધારે છે. કેરળમાં કોઈ ચોક્કસ દિવસે સોનું અલગ-અલગ ભાવે વેચાય છે. બેંક રેટના આધારે સોનાની સમાન કિંમત નક્કી કરવાથી ગ્રાહકોને વાજબી અને પારદર્શક કિંમતે સોનું ખરીદવાની તક મળશે. સોના, જીએસટી અને આયાત ડ્યુટી સહિત અન્ય કર પરના બેંક દરો સમગ્ર ભારતમાં એકસમાન છે.
Latest News Updates
