Bhairav Ashtami 2021: આ દિવસે ઉજવાશે ભૈરવ અષ્ટમી, અહી શરણ લેનારા ભક્તોને જલ્દી મળે છે મોક્ષ
તંત્રાચાર્યો માને છે કે વેદોમાં રુદ્રમાં જે સર્વોપરી વ્યક્તિનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું હતું, તે સ્વરૂપનું તંત્રશાસ્ત્રના ગ્રંથોમાં 'ભૈરવ' તરીકે વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે.
Bhairav Ashtami 2021: મહાકાલ ભૈરવ અષ્ટમી (Mahakal Bhairav Ashtami) કારતક મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની અષ્ટમીએ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે મહાકાલ ભૈરવ અષ્ટમી 27 નવેમ્બર શનિવારના રોજ ઉજવવામાં આવશે. તંત્રાચાર્યો માને છે કે વેદોમાં રુદ્રમાં જે સર્વોપરી વ્યક્તિનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું હતું, તે સ્વરૂપનું તંત્રશાસ્ત્રના ગ્રંથોમાં ‘ભૈરવ’ તરીકે વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. જેના કારણે સૂર્ય અને અગ્નિ સ્વયં બળે છે. ઇન્દ્ર-વાયુ અને મૃત્યુના દેવો પોતપોતાના કાર્યોમાં નિપુણ છે, તેઓ જ સર્વોચ્ચ શક્તિમાન ‘ભૈરવ’ છે. ભગવાન શંકરના અવતારોમાં ભૈરવનું વિશેષ મહત્વ છે.
તાંત્રિક પદ્ધતિમાં ભૈરવ શબ્દની નિરુક્તિ તેના વિશાળ સ્વરૂપને દર્શાવે છે. વામકેશ્વર તંત્રની યોગિની હૃદય દીપિકા ભાષ્યમાં, અમૃતાનંદ નાથ કહે છે- ‘વિશ્વસ્ય ભરનાદ રામાનદ વામનત સર્જન-સ્થિતિ-નાશક પરશિવો ભૈરવ’.
ભગવાન શિવના ભૈરવ સ્વરૂપને બ્રહ્માંડના સંચાલક કહેવામાં આવે છે ભા- જગતને ભરવા માટે, રા-થી રમશ, વિ-થી વમન એટલે બીજું કોઈ નહીં પણ શિવ એટલે કે ભૈરવ જ સૃષ્ટિની રચનાની જાળવણી કરે છે અને તેનો નાશ કરે છે. તંત્રલોકના વિવેક-ટીકામાં ભગવાન શંકરના ભૈરવ સ્વરૂપને બ્રહ્માંડના વાહક તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યું છે.
શ્રી તત્વનિધિ નામ તંત્ર-મંત્ર ભૈરવ શબ્દના ત્રણ અક્ષરોના ધ્યાનની તેમની ત્રિવિધ પ્રકૃતિનો સ્પષ્ટ પરિચય આપે છે, કારણ કે આ ત્રણ શક્તિઓ તેમનામાં સમાવિષ્ટ છે. ‘ભ’ અક્ષરવાળી ભૈરવની મૂર્તિ શ્યામવર્ણી છે, ભદ્રાસન પર બેઠેલી છે અને ઉગતા સૂર્યનું સિંદૂર તેનું તેજ છે. એકમુખી દેવતા ચારેય હાથમાં ધનુષ, બાણ અને અભય ધરાવે છે.
‘ર’ અક્ષરવાળી ભૈરવની મૂર્તિ કાળા રંગની છે. તેના કપડાં લાલ છે. સિંહ પર બિરાજમાન પંચમુખી દેવી પોતાના આઠ હાથમાં ખડગ, ખેત, અંકુશ, ગદા, પાશ, શૂલ, વરા અને અભય ધરાવે છે. ‘વ’ અક્ષરવાળા ભૈરવી શક્તિના આભૂષણો અને નરવરફાટક સમાન તેની દરેક વસ્તુઓ સફેદ છે. તે દેવી સર્વ સંસારનું એકમાત્ર આશ્રય છે. વિકસિત કમળનું ફૂલ તેનું આસન છે. તેણીના ચારેય હાથમાં અનુક્રમે બે કમળ, વર અને અભય ધારણ કરે છે.
કાશી આવ્યા પછી ભૈરવનાથ મુક્ત થયા સ્કંદ પુરાણના કાશી-ખંડના 31મા અધ્યાયમાં તેમના દેખાવની વાર્તા છે. ઉન્મત્ત બ્રહ્માજીનું પાંચમું માથું ગર્વ પૂર્વક તેમના ડાબા હાથના નખગ્ર (નખ) વડે કાપી નાખ્યા પછી, જ્યારે ભૈરવ બ્રહ્માની હત્યાનો ભાગ બન્યા ત્યારથી ભગવાન શિવની પ્રિય પુરી ‘કાશી’માં આવી અને તેમાંથી દોષ મુક્ત થયા.
બ્રહ્મવૈવત પુરાણના પ્રકૃતિ વિભાગ હેઠળ, દુર્ગાપાખ્યાનમાં આઠ પૂજનીયનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે – મહાભૈરવ, સંહર ભૈરવ, અસિતંગ ભૈરવ, રૂરુ ભૈરવ, કાલ ભૈરવ, ક્રોધા ભૈરવ, તામરાચુડ ભૈરવ, ચંદ્રચુડ ભૈરવ. પરંતુ આ પુરાણના ગણપતિ-ખંડના 41મા અધ્યાયમાં કપાલભૈરવ અને રુદ્ર ભૈરવના નામ અનુક્રમે સાત અને આઠમાં અષ્ટભૈરવના નામ જોવા મળે છે.
તંત્રસારમાં ઉલ્લેખિત આઠ ભૈરવોના નામ અસિતંગા, રુરુ, ચંદ, ક્રોધા, મનંતા, કપાલી અને ભયાનક સંહાર છે. ભૈરવ એ કળિયુગના જાગૃત દેવતા છે. શિવપુરાણમાં ભૈરવને મહાદેવ શંકરના પૂર્ણ સ્વરૂપ તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યા છે. તેમની પૂજામાં કડક નિયમોનો કોઈ નિયમ નથી. આવા પરમ દયાળુ અને ઝડપથી ફળ આપનાર ભૈરવનાથના શરણમાં જવાથી આત્માનો અવશ્ય ઉદ્ધાર થાય છે.
નોંધ: અહી આપવામાં આવેલી જાણકારી ધાર્મિક આસ્થાઓ અને લોક માન્યતાઓ આધારિત છે, જેનો કોઈ વૈજ્ઞાનિક આધાર નથી. સામાન્ય જનરૂચિને ધ્યાનમાં રાખીને આ લેખને અહી પ્રસ્તુત કરવામાં આવ્યો છે.
આ પણ વાંચો: Tarsons Products IPO: આજે 25% પ્રીમિયમ પર લિસ્ટ થઈ શકે છે આ સ્ટોક, રોકાણકારો માટે શું છે નિષ્ણાંતોની સલાહ?
આ પણ વાંચો: Health Tips : છાશ પીવાના આ ફાયદાઓ જાણીને તમે આજથી જ તેનું સેવન શરૂ કરી દેશો
Latest News Updates
